این روزها خبرهای زیادی درباره دزدی و سرقت شنیده میشود که بخش زیادی از این سرقتها مربوط به گوشیهای موبایل است. اما آیا سارق امکان استفاده از این گوشیهای دزدی را دارد؟
آیتیمن- با بالارفتن قیمتها و مشکلات اقتصادی که این روزها گریبانگیر اکثر مردم شده، مدام توصیه میشود که هنگام تردد در کوچه و خیابان حتما مراقب کیف و موبایل خود باشید و سعی کنید حتیالامکان از گوشی استفاده نکنید.
با این حال این روزها میزان سرقت گوشیهای هوشمند با توجه به بالا رفتن قیمتها افزایش یافته است و بر این اساس در این گزارش قصد داریم به این موضوع بپردازیم که آیا گوشیهای دزدی امکان استفاده مجدد در ایران را دارند و سارقان چه روندی را طی میکنند که بتوانند دوباره از این دستگاهها استفاده کنند. ممکن است برای هر کسی پیش بیاید که گوشی خود را گم کند یا این دستگاه به سرقت برود، اما اینکه این گوشیها برای افراد سارق قابل استفاده خواهند بود یا نه، موضوعی است که در این گزارش به آن میپردازیم.
تا دو سه سال پیش، هر کسی دستگاه تلفن همراهی گم میکرد یا اگر گوشی موبایلی به سرقت میرفت، امکان ردیابی آن بسیار کم بود و معمولا این گوشی پیدا نمیشد، مگر اینکه سارق گوشی را با همان سیمکارت داخلش روشن میکرد که در شبکه مخابراتی امکان ردیابی سیمکارت فراهم میشد. اما از دو سال پیش که طرح رجیستری گوشیهای هوشمند اجرا شد، حالا گوشیهای دزدی خیلی کاربردی نیستند و سارقان نمیتوانند از این دستگاهها به شکل مجدد استفاده کنند. پس سارقان با این دستگاهها چه میکنند؟
برای اینکه بدانیم سارقان با گوشیهای دزدی چکار میکنند، به سراغ فعالان و تعمیرکاران بازار رفتیم.
به گفته آنها اصولا گوشی پس از دزدیده شدن، به محض اینکه روشن شود، به دلیل اینکه شماره IMEI دستگاه در شبکه همتا ثبت شده، قابل ردیابی است و به سرعت میتوان آن را پیدا و ردیابی کرد. بر این اساس سارقان اصولا باید یا حرفهشان گوشی دزدی باشد یا وابسته به باند سرقت گوشی باشند تا به سراغ سرقت این نوع از کالاها بروند؛ چرا که آب کردن گوشی در بازار ایران کار سادهای نیست و اگر سارق کاربلد نباشد به سرعت ردیابی و دستگیر میشود.
به این ترتیب وقتی گوشی دزدیده میشود امکان استفاده از آن دوباره در شبکه کشور وجود ندارد چرا که همانطور که گفتیم به سرعت ردیابی میشود. بر این اساس دو حالت وجود دارد یا این گوشیها به شکلی تکه تکه میشوند و قطعاتی مثل السیدی و دوربین و سایر قطعات آنها در داخل کشور فروخته میشود که در اصطلاح بازار «گوشی خرد» میشود و به این شکل همه قطعات آن به فروش میرود یا اینکه به واسطههایی فروخته میشود و از کشور خارج و به کشورهایی مثل افغانستان و پاکستان ارسال میشود. در این کشورها نیازی به رجیستری گوشی در شبکه مخابراتی کشور نیست بر این اساس امکان استفاده از این دستگاهها وجود دارد و دیگر ردیابی نمیشوند.
اما بد نیست بدانید که گوشیهایی مثل آیفون امکان استفاده از آنها حتی در خارج از کشور و سایر کشورها وجود ندارد، زیرا در صورت گم یا دزدیده شدن گوشی به دلیل سیستم امنیتی دستگاه، امکان فعال کردن مجدد اپلآیدی وجود ندارد. بر این اساس گوشیهایی مثل آیفون در صورتی که گم یا دزدیده شوند، حتما به شکل اسقاطی یا خرد شده، فروخته میشوند. البته بسیاری از سارقان وابسته به باند خاصی نیستند و اصولا هر چیزی که سر راهشان باشد را برمیدازند و به اصطلاح میقاپند؛ بر این اساس کسی که گوشی میدزدد، این دستگاه دست به دست فروخته میشود تا به بازار برسد و در نهایت خرد شود یا اینکه به دست کسی میرسد تا نهایتا آن را به کشورهای دیگر ارسال کند.
در این راستا وقتی قیمت قطعات مختلف گوشیها را جویا شدیم، فروشندگان میگویند مثلا یک گوشی ۴-۵ میلیون تومانی وقتی خرد میشود ممکن است حدود ۱.۵ تا ۲ میلیون تومان برای سارق بیارزد. اما در مورد گوشیهای گرانقیمتتر قطعا فرد سارق میتواند با قیمت بیشتری گوشی خرد شده را به فروش برساند.
با این حال ما به همه کاربران توصیه میکنیم که هرگز هنگام پیادهروی گوشی موبایلشان را دست نگیرند و از مکالمه با گوشی خودداری کنند و حتیالامکان از هندزفری استفاده کنند. هنگام مکالمه با گوشی اگر داخل اتومبیل هستند، حتما از بالا بودن شیشه اطمینان حاصل کنند چرا که ممکن است سارقان در کمین باشند.
اگرچه پیشتر هم به این موضوع پرداختیم اما باز هم توصیه میکنیم، برای پیشگیری از سرقت اطلاعاتتان در صورت دزدیده شدن گوشی بهتر است اولین اقدامیکه میکنید پاک کردن اطلاعاتتان باشد چرا که ممکن است این اطلاعات در اختیار افرادی قرار گیرد که از این اطلاعات برای اخاذی استفاده کنند. بنابراین بهتر است از هماکنون که هنوز اتفاقی برای گوشی هوشمندتان نیفتاده به فکر پیشگیری باشید تا بعدا اگر چنین مشکلی پیش آمد بتوانید از اتفاقات بدتر جلوگیری کنید.از سوی دیگر میتوانید با نصب سرویسهای مکانیابی، گوشی را پیس از دزدیده شدن ردیابی کنید.