انحصارگرایی آمریکا در اینترنت مورد انتقاد کشورهای اروپایی مثل روسیه، فرانسه و آلمان قرار گرفته است. راهکار این کشورها برای مقابله، حاکمیت ملی اینترنت است.
آیتیمن- امروزه فضای حاکم بر فضای مجازی در سطح بین المللی، به سمت تقویت گفتمان حاکمیت ملی در فضای مجازی و انتقاد از حاکمیت انحصاری آمریکا در فضای مجازی سوق یافته است. این مساله از آنجا شروع شد که اینترنت از ابتدا در وزارت دفاع و تحت حاکمیت دولت ایالات متحده آمریکا متولد شد و هم اکنون تنها کشوری است که میتواند بر تمام سطوح و لایههای آن اعمال حاکمیت کند، آمریکا است و این رویکرد ایالات متحده مورد انتقاد بسیاری از کشورها قرار گرفته است.این مساله باعث شکل گیری یک ذهنیت مشترک میان کشوها و جامعه مدنی بینالمللی (به جز دولت آمریکا و برخی متحدین نزدیک) در خصوص ضرورت بازنگری در شیوههای حکمرانی اینترنت، فاصله گرفتن اینترنت از آرمانهای اولیه، غلبه روایتهای فاجعه آمیز بر روایتهای آرمان شهری از اینترنت، ضرورت مقابله با یک جانبه گرایی شرکتهای فناوری اطلاعات و ضرورت مسوولیت پذیری آنها در خصوص حقوق و منافع ملتها و دولتها، تقویت چند جانبه گرایی در حکمرانی اینترنت و ایفای نقش موثر سازمان ملل متحد در شکل گیری قواعد و چارچوبهای حقوقی الزام آور برای حل و فصل مسائل حکمرانی فضای مجازی هستیم. این رویکرد و تحول ناشی از تمرکز قدرت در شرکتهای فناوری اطلاعات موسوم به گافام (گوگل، آمازون، فیس بوک، اپل و مایکروسافت) و چالشهای ناشی از شکل گیری انحصار بزرگ در بازارهای جهان است.
انتقاد از انحصار گرایی آمریکا
انتقاد به انحصار گرایی آمریکا در اینترنت امروزه به جایی رسیده است که این مساله در سطح بین المللی و در سازمان ملل متحد به صورت جدی مطرح است؛ به طوری که در چهاردهمین نشست سالانه مجمع حکمرانی اینترنت سازمان ملل متحد (که در سال 2019 برگزار شد)، سخنرانان کلیدی، نمایندگان چین، روسیه، کشورهای در حال توسعه، اروپا و سازمانهای غیردولتی بین المللی همگی یک صدا علیه انحصار پلتفرمهای دیجیتال، چالشهای ناشی از آن و ضرورت رعایت چارچوبهای حقوقی، اخلاقی و مسوولیتهای اجتماعی از سوی آنها و رعایت حقوق و منافع دیجبتال کاربران توسط آنها سخن گفتند و بر این تصریح کردند که حاکمیت ملی دیجیتال به معنای انزوا و کنترل جریان اطلاعات و سانسور در قلمرو دیجیتال نیست.در این اجلاس آنجلا مرکل صدر اعظم آلمان با دفاع از حفظ استقلال و حاکمیت کشور آلمان و اتحادیه اروپا بر فضای مجازی بدون منزوی شدن و قطع از شبکه جهانی و فاصله گرفتن از ارزشها و تعهد با اینترنت جهانی مشترک، آزاد، باز، امن بر اساس فهم مشترک و ارزشهای مشترک تأکید کرد.علاوه بر صدراعظم آلمان، رئیس جمهور فرانسه نیز به انحصارگرایی چین و آمریکا در اینترنت انتقاد وارد ساخت؛ ماکرون در مراسم افتتاحیه IGF2018 در پاریس، با انتقاد جدی از چالشها و تهدیدات روزافزون ناشی از اینترنت موجود برای حیات و بقای جوامع و دموکراسیها، در خصوص مساله بحران اعتماد دیجیتال سخن گفت و با انتقادهای خود از اینترنت آمریکایی و اینترنت چینی، ضرورت ایجاد مدل جدیدی از فضای مجازی و ایجاد چارچوب جدید تنظیم مقررات بین المللی برای اینترنت را مطرح نمود.
ایالات متحده بر سر دوراهی اینترنتی
بنابراین در حال حاضر با توجه به تقویت گفتمان حاکمیت ملی دیجیتال در نقاط مختلف جهان و گسترش آن به یکی از بازارهای اصلی شرکتهای آمریکایی یعنی اتحادیه اروپا، گسترش انتقادها نسبت به چالشها و تهدیدات اینترنت در حوزههای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و نیز تداوم سه دهه انحصار و یکجانبه گرایی در حوزه زیرساخت، خدمات و حکمرانی و فقدان مکانیزمهای بین المللی تنظیم مقررات در خصوص اینترنت، دولت آمریکا بر سر دو راهی تجزیهاینترنت (در ابعاد فنی، حقوقی و سیاسی) و مشارکت دادن دیگر کشورها در حکمرانی اینترنت و پذیرش تدوین چارچوبهای حقوقی و تنظیم مقررات بین المللی در چارچوب سازمان ملل قرار گرفته است.