برنامههای تلفنهای هوشمند و سایر فناوریهای دیجیتال به طور گستردهای برای کمک به محدود کردن ویروس کرونا مورد استفاده قرار گرفته است. کشورها اکنون در حال توسعه برنامههای خود برای ردیابی ویروس هستند.
آیتیمن- هر روز رسانهها از افزایش تلفات کرونا در کشورهای مختلف دنیا خبر میدهند اما چین بهعنوان منشأ این ویروس، توانسته همهگیری را تا حد زیادی کنترل کند و مردم کمکم به زندگی طبیعی بازگشتهاند. پژوهشگران دلیل اصلی موفقیت این کشور را اجرای مستمر و قاطعانه پروتکلهای بهداشتی میدانند. یکی از مهمترین پروتکلهایی که از همان روزهای نخست با جدیت در پیش گرفته شد، کنترل تردد مبتلایان به کرونا با استفاده از فناوری اطلاعات است؛ اقدامی که بهتدریج در سایر کشورها نیز به کار گرفته شد. در این گزارش به بررسی اقداماتی که چین برای کنترل تردد مبتلایان به کرونا انجام داد، پرداختهایم.
کدهای رنگی، مجوز عبور و مرور هستند
چین برای شناسایی بیماران مبتلا به کووید ۱۹، قرنطینه مبتلایان و رصد فعالیتهای آنها، از فناوری گوشی هوشمند استفاده کرده است. این فناوریها در کنار همراهی شهروندان چینی با مسئوولان توانسته بهخوبی تردد مبتلایان به کرونا را مدیریت کند.
دولت این کشور با تکیه بر فناوری تلفن همراه و دادههای گسترده، از یک سیستم «کد بهداشتی» مبتنی بر رنگ برای کنترل سفرهای مردم و مهار شیوع کرونا استفاده کرده است. بهاین صورت که به هر شهروند یک کدهای کیو آر (QR) به عنوان شاخص وضعیت سلامتی او اختصاص مییابد. در بسیاری از شهرها، شهروندان بدون این برنامه قادر به ترک مجتمعهای مسکونی خود یا ورود به اکثر اماکن عمومی نیستند.
رنگ این کدهای بهداشتی بر اساس بانک اطلاعاتی کنترل شیوع در هر استان به افراد اختصاص داده میشوند: افرادی که ابتلای آنها تأیید شود یا مشکوک یا بدون علامت باشند و یا افرادی که تب داشته باشند، کد قرمز رنگ را دریافت میکنند. مخاطبان نزدیک آنها نیز کد زرد رنگ را دریافت میکنند و افرادی که هیچ سابقهای در بانک اطلاعات ندارند، کد سبز را دریافت میکنند بهاین معنی که آنها سالم هستند و میتوانند سفر کنند. رنگ کدهای کیو آر آزادی افراد برای جابهجایی و سفر را تعیین میکند: دارندگان کد سبز مجاز به سفر در استان هستند، دارندگان کد کهربایی رنگ مجاز به مسافرت نیستند و دارندگان کد قرمز نیز تحت درمان و قرنطینه قرار میگیرند.کلیه ساکنان و بازدیدکنندگان که قصد ترک استان هوبئی و شهر ووهان را دارند نیاز به کد کیو آر سبزرنگ در تلفنهای همراه خود دارند.
البته این کدهای بهداشتی مشکلاتی هم به همراه دارند و مصون از اشتباهات فناوری نیستند چرا که چندین مورد خطای این برنامه نیز در برخی استانهای چین گزارش شده است.
ادامه نظارتها پس از کنترل همهگیری
سیانان در یک گزارش تحلیلی به اقدام دولت چین مبنی بر راهاندازی یک برنامه گوشی هوشمند برای کنترل شیوع ویروس کرونا در این کشور پرداخته است و میگوید پس از برداشتن محدودیتهای سفر، صدها میلیون نفر از مردم چین برای سفرهای درون شهری و بیرون شهری هنوز مجبور به استفاده از این برنامه هستند.کارهای روزمره شهروندان کاملاً به یک برنامه گوشی هوشمند وابسته است. ترک کردن خانه، سوار شدن قطار در مترو، رفتن به محل کار، ورود به کافهها، رستورانها و مراکز خرید، و یا هر حرکتی که انجام میدهند به وسیله رنگی که روی صفحه نمایش داده میشود، به فرد دیکته میشود. سبز بهاین معنی است که فرد میتواند وارد شود. کهربا یا قرمز نیز بهاین معنی است که از ورود شخص جلوگیری میشود.این روند، واقعیت زندگی صدها میلیون نفر در چین از اواسط درگیری با بحران ویروس کروناست و همچنان میتواند در آینده اجرا شود چرا که این کشور هنوز برای بهبودی وضعیت خود در حال مبارزه است. با گذشت چندین ماه از شروع این طرح در چین و در حالی که تا حد زیادی این ویروس کنترل شده و محدودیتهای قرنطینه به تدریج برداشته شده است، این کدهای کوچک مربع شکل هنوز وجود دارند و حاکم بر زندگی مردم هستند.
جلوگیری از موج دوم کرونا با کمک فناوری
این کدهای بهداشتی همچنین در لغو تدریجی محدودیتهای مسافرتی در استان هوبئی چین که شیوع ویروس کرونا از آنجا آغاز شد، نقش اصلی را داشتهاند. در پی قرنطینه این استان در اواخر ماه ژانویه حدود ۶۰ میلیون نفر مشمول محدودیت سفر شدند. در تاریخ ۱۰ مارس، این استان اولین کدهای بهداشتی را برای ساکنینی که در این استان میخواستند سفر کنند، صادر کرد.به طور کلی هدف از ردیابی تماس، شناسایی فرد آلوده به ویروس کرونا و هشدار دادن به افرادی است که با او در تماس بودهاند. از تلفنهای هوشمند میتوان برای ردیابی خودکار و سریع کسانی که با فرد آلوده در تماس بودهاند استفاده کرد؛ در میان تمام اپهای هوشمندی که در مدت زمان شیوع بیماری کووید 19 توسعه داده شده، چین صاحب امتیاز کاملترین آنها است و همین موضوع توانستهاین کشور را از موج دوم همهگیری در امان نگه دارد.