اظهارات اخیر وزیر آموزش و پرورش درباره رونمایی از قابلیتهای جدید سامانه شاد مطرح شده که سوالات بسیاری درباره آن همچنان وجود دارد.
آیتیمن- بدون تعارف باید بگوییم که حوزه آموزش و پرورش پس از شیوع کرونا در کشورمان تغییر و تحول جدی پیدا کرده و این مساله فرصتهای جدیدی را برای دانشآموزان فراهم کرده است.
پیش از این اگر هوشمند شدن حوزه آموزش و پرورش رویایی بیش نبود، اما اکنون به خاطر شرایط ایجاد شده به دلیل کرونا مجبوریم که به این مساله رو بیاوریم و چارهای نداریم که برای این مساله فکری اساسی کنیم.
موضوعی که آموزش و پرورش در سال جاری با سامانه شاد پیگیر آن شد و سال تحصیلی گذشته را جسته و گریخته با استفاده از ظرفیتهای این سامانه به جلو برد.
با این وجود سوالات و ابهامات زیادی درباره این سامانه وجود دارد که نگرانیها درباره کارکرد این سامانه در سال تحصیلی آینده با شک و تردید همراه کرده است.
در شرایطی که تنها پنج روز تا بازگشایی مدارس مانده و بسیاری از استانهای کشورمان در وضعیت قرمز و هشدار قرار دارند، شرایط اقتصادی برخی خانوادهها از خرید یک گوشی مجزا برای فرزندان خود ناتوان هستند و این مساله بار سنگینی بر دوش اولیا گذاشته است.
این مساله فارغ از هزینههای اینترنت مصرفی این سامانه است که خود آن شرایط مجزایی را میطلبد و ضرورت دارد که برای این مساله فکری اساسی شود.
در این شرایط اگرچه مسوولان آموزش و پرورش بارها اعلام کردهاند که در تلاشند تا اینترنت سامانه شاد را رایگان کنند، اما بر اساس اخبار منتشر شده در فضای مجازی هزینه مصرفی اینترنت سامانه شاد تنها در اردیبهشت ماه معادل ۵۰ میلیارد تومان بود که احتمالا این رقم در سال آینده به ۳ برابر رقم کنونی افزایش مییابد و در این شرایط این پرسش مطرح میشود که آموزش و پرورش چگونه راضی میشود که از درآمد آن صرفنظر کند.
در این شرایط گفتوگویی را با محمود حبیبی مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش و سخنگوی سامانه شاد انجام دادیم و صحت و سقم این مساله را بررسی کردیم.
تایید درآمد ماهانه ۱۵۰ میلیارد تومانی
حبیبی در خصوص صحت و سقم درآمد ماهانه ۱۵۰ میلیارد تومانی آموزش و پرورش از سامانه شاد گفت: «صحت دارد، اما این مساله از جمله حساب و کتابهایی که باید در آینده به طور کامل محاسبه شود و درآمد آن مشخص شود.»
وی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اینکه آیا وزارت آموزش و پرورش از این هزینه برای خانوادهها چشمپوشی میکند یا خیر؛ پاسخ داد و تاکید کرد: «اگر درآمدی وجود دارد، قطعا هزینهای هم به مثابه آن وجود دارد و اینگونه نیست که تمامی درآمد آن به صورت خالص باشد در نتیجه به همین خاطر است که میگویم باید در یک دوره کاری مشخص شود که این سامانه از چه درآمد و هزینه و سودی در یک ماه یا شش ماه و یا یکسال اخیر برخوردار است.»
مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش به سوالی در خصوص اینکه با توجه به اظهارات وزیر آموزش و پرورش سامانه شاد قرار است چه تفاوتهایی را با نسخه فعلی آن پیدا کند، گفت: «سامانه شادی که قرار است از آن رونمایی شود تفاوتهایی را با نسخه فعلی موجود آن پیدا خواهد کرد.»
سامانه شاد برای مدارس رایگان است
این اظهارات در حالی بیان شده است که مطالبه بسیاری از اولیا رایگان شدن هزینههای اینترنت این سامانه است تا آنان با شیوع کرونا از تحصیل محروم نشوند و بتوانند امور خود را مانند گذشته پیگیری کنند.
موضوعی که آن را از مسعود ثقفی، سخنگوی آموزش و پرورش شهر تهران نیز پیگیر شدیم و او در این خصوص گفت: «هزینه شاد کمتر از سایر اپلیکیشنهای خارجی است و فشار زیادی به خانوادهها وارد نمیکند. این که از اپلیکیشن خارجی بخواهید استفاده کنید و آسیبهای مطرح شده را بپذیرند و هزینههای اضافی به خانواده تحمیل کند را پیشنهاد نمیکنیم. هزینه سامانه شاد برای اولیا نزدیک به یک سوم است، اما برای مدارس طبق توافقی که با مخابرات داشتیم یک خط پرسرعت با فیبر نوری به همه مدارس در شهر تهران اختصاص داده که برای مدارس تقریباً رایگان است و برای معلمان هم سال گذشته هزینه جداگانهای را پرداخت کردیم.»
وی در این رابطه گفت: ممکن است نرمافزاری باشد که از شاد قابلیتهای بیشتری داشته باشد. ولیکن شاد یک ویژگی بزرگ دارد که هیچ یک از نرمافزارهای دیگر ندارند و آن هم بحث امنیت نرمافزار است. این نرمافزار را میتوانیم به شکل کامل در داخل فضای کشور بهرهبرداری کنیم چراکه سرورها داخل ایران است و سرور خارجی ندارد.
در پایان باید بر این مساله تاکید کرد که با توجه به آمار اعلام شده از سوی خود مسوولان آموزش و پرورش بسیاری از دانشآموزان در مناطق محروم از دستیابی به گوشیهای هوشمند و اینترنت پرسرعت برای استفاده از سامانه شاد برخوردار نیستند و باید در این زمینه تمهیدات جدی اندیشیده شود تا دولت بتواند با حمایت خود در روند تعلیم و تربیت دانشآموزان تاثیرگذار باشد.
رایگان شدن اینترنت حداقلترین تکلیف دولت
اما در حالیکه طبق نتایج دو نظرسنجی، هزینههای آموزش مجازی دانشآموزان مهمترین دغدغه و مطالبه خانوادههاست، هنوز اینترنت رایگان شبکه شاد به نتیجه نرسیده است!
به گزارش تسنیم؛ اصل 30 قانون اساسی بر تأمین وسایل آموزش رایگان تا پایان دوره متوسطه توسط دولت تأکید دارد، اصلی که سالهاست کم فروغ شده و بخشی از هزینههای تحصیل در مدرسه بر دوش مردم افتاده است.
در این میان با توجه به شرایط کرونایی سال تحصیلی جدید که موجب محور قرار گرفتن آموزش مجازی شد، موضوعی که مطالبه بسیاری از فعالان حوزه آموزش و پرورش و خانواده دانشآموزان است بحث هزینههای اینترنت در این سبک از آموزش است و رایگان شدن اینترنت مصرفی معلمان و دانشآموزان در ساعات آموزش از طریق شبکه شاد یک مطالبه جدی است.
اما طبق آنچه از خبرها به گوش میرسد فعلاً خبری از رایگان شدن اینترنت شبکه شاد نیست و معلمان و دانشآموزان باید هزینهها را پرداخت کنند.
طبق گفتههای محمود حبیبی؛ مدیرکل دفتر فناوری اطلاعات و ارتباطات وزارت آموزش و پرورش،” اینترنت شاد رایگان نیست و آنچه مصوب شد این است که برای استفاده از اینترنت ثابت، آبونمان ماهانه تعیین شود که هنوز هزینه آن مشخص نیست اما رقم آن بسیار اندک خواهد بود. هزینه استفاده از اینترنت همراه برای سایتهای داخلی یک سوم است و هزینه شاد هم برای معلمان و دانشآموزان یک سوم خواهد بود این اینترنت فقط برای استفاده از بستر شاد است و در صورت استفاده از نرمافزارهای دیگر نرخ اینترنت به شیوه معمول برای آنها محاسبه خواهد شد".
البته مسوولان آموزش و پرورش میگویند مذاکرات برای رایگان شدن اینترنت شاد ادامه دارد، اما تا آغاز سال تحصیلی جدید کمتر از 10 روز فرصت باقی مانده است و باید بحث آموزش دانشآموزان به عنوان یک اولویت مدنظر مسوولان قرار بگیرد.
اتفاق خاصی نیفتاده است!
عادل برکم یک معلم در این رابطه میگوید: اصل 30 قانون اساسی تاکید دارد وسایل آموزش باید به صورت رایگان تامین شود و اینترنت و حتی فراتر از آن یعنی در اختیار گذاشتن وسایل آموزش مجازی باید جزو وظایف دولت تلقی شود و اگر دولت نمیخواهد زیر بار تامین ابزار آموزش مجازی برود بدیهیترین کار رایگان کردن اینترنت شاد است.
او ادامه میدهد: هماکنون اگر قرار باشد، هزینه اینترنت شاد، یک سوم قیمت محاسبه شود عملاً اتفاق خاصی نیفتاده است چون در حالت عادی هزینه استفاده از سایتهای بینالمللی سه برابر است و هزینه استفاده از سایتهای داخلی یک سوم قیمت است، اگر دولت خود را به عنوان پاسدار قانون اساسی کماکان ملزم به رعایت آن میداند اینترنت رایگان حداقل کار ممکن است.
برکم معتقد است که در بودجه سال 99، 10 میلیارد تومان بابت طراحی سیستم آموزش الکترونیکی در نظر گرفته شده است و باید مشخص شود آیا این مبلغ اختصاص یافته؟ و در کجا هزینه شده است از سوی دیگر باید بگویم در بحث پلتفرم شاد، اگر میگویند شاد هبه است شاید به خاطر این نمیتوانند هزینه اینترنت آن را رایگان کنند!
اگر چه پلتفرم شاد از نظر آموزش و پرورش یک دستاورد محسوب میشود که هزینهای برای آنها رقم نزده و به صورت هبه در اختیارشان قرار گرفت، در مقابل هم همراه اول از ترافیک شبکه، سود خود را میبرد اما در این میان موضوع اصلی توجه به حقوق دانشآموزانی است که حالا آموزش رایگان سالهاست برای آنها معنایی ندارد و حالا در سبک جدید آموزش مجازی نیز هزینههای آموزش “ تأمین هزینههای اینترنت” بر دوش خانوادههاست.
بحث تأمین اینترنت رایگان زمانی با اهمیتتر میشود که نگاهی به دو نظر سنجی وزارت آموزش و پرورش و وزیر ارتباطات بیندازیم، طبق این دو نظرسنجی تأمین هزینههای اینترنت مهمترین مطالبه مردم بود.
در نظر سنجی وزیر ارتباطات، 90 درصد مردم در پاسخ به این پرسش که آیا هزینه اینترنت شما یا استفاده از آموزش مجازی افزایش یافته است؟ پاسخ مثبت دادهاند همچنین در پاسخ به این پرسش که در سال تحصیلی گذشته کدامیک برای شما چالش بزرگتری بود، هزینه شبکه یا کیفیت خدمات “شاد”؟ 59 درصد گفتهاند هزینه و 41 درصد
کیفیت.
همچنین در نظر سنجی وزارت آموزش و پرورش که در بستر شبکه شاد از مخاطبان آن انجام شد، پاسخ به دو سؤال زیر، خود به تنهایی گویای بسیاری از حقایق این روزهای آموزش و پرورش است:
رایگان شدن ترافیک مصرفی در شبکه شاد تا چه حد برای شما مهم است؟
5 درصد کم. 5 درصد متوسط. 14 درصد زیاد و 76 درصد خیلی زیاد.
آیا دوستانی دارید که در صورت رایگان نبودن ترافیک شاد، اصلاً امکان حضور در کلاس مجازی را نداشته باشند؟
69 درصد بله و 31 درصد خیر.