آی‌تی‌من - پروژه ای دانشگاهی در آلمان به پرسش های اخلاقی مرتبط با به کارگیری هوش مصنوعی خواهد پرداخت. فیس بوک از این پروژه پشتیبانی مالی می کند. این کنسرن خود مانند دیگر کنسرن های استفاده کننده از هوش مصنوعی در کانون انتقاد است.

در دانشگاه فنی مونیخ به همین منظور مؤسسه اخلاق در هوش مصنوعی (Institute for Ethics in Artificial Intelligence)  تاسیس شده است. این موسسه عرصه تلاقی فناوری و ارزش های انسانی را زیر ذره بین خواهد گرفت؛ اینکه در طراحی و توسعه هوش مصنوعی کدام اصول اخلاقی باید رعایت شود و چگونه می توان این اصول را عملی کرد. نتایج این پژوهش در نهایت در اختیار جامعه، اقتصاد و قانونگذاران قرار خواهد گرفت.

پروفسور کریستوف لوتگه سرپرستی این موسسه تازه تاسیس را بر عهده خواهد داشت. او استاد اخلاق تجارت و از جمله عضو کمیته اخلاق دولت آلمان در حوزه خودروهای خودران است.

 فناوری های جدید؛ پرسش های جدید
همزمان با ورود روزافزون هوش مصنوعی به عرصه های گوناگون زندگی انسان و گسترش سامانه هایی که قابلیت یادگیری دارند، پرسش های مرتبط با اخلاق هم مطرح می شود. مثلا اینکه پیشداوری های توسعه دهندگان این سامانه ها تا چه اندازه باید وارد الگوریتم ها شود و این سامانه ها تا چه حد می توانند به این پیشداوری ها دامن بزنند؟ 

در گذشته مواردی مشاهده شده که در آنها نرم افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، علیه اقشار اجتماعی یا گروه های قومی خاصی تبعیض قائل شده اند.

هوش مصنوعی برای تصمیم گیری، داده های موجود در بانک های اطلاعاتی بزرگ را تجزیه و تحلیل می کند. یکی دیگر از انتقادهای مطرح این است که نرم افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی پیش زمینه های اجتماعی بسیاری از پدیده ها را نمی شناسند و در نتیجه ممکن است دچار اشتباه محاسباتی شوند؛ اشتباه هایی که لزوما برملا هم نمی شود.

فیس بوک خود هم در کانون چنین بحث هایی است. این شبکه اجتماعی متهم است که کاربران خود را در حباب اطلاعاتی نگه می دارد، چون خبریاب های خودکار آن که مبتنی بر علایق کاربر عمل می کنند، عمدتا اخباری را در اختیار کاربر می گذارند که برداشت شخصی او از تحولات را تایید و تشدید می کند.

کنسرن هایی مانند فیس بوک و گوگل برای تحلیل عکس ها یا تشخیص چهره هم از هوش مصنوعی استفاده می کند، همچنین برای یافتن و پاک کردن نفرت پراکنی ها، تبلیغات تروریستی یا محتوایی که با آیین نامه های کاربری این کنسرن ها در تناقض است.

از هوش مصنوعی تاکنون عموما به صورت موردی استفاده شده است؛ مثلا برای اصلاح تصاویر یا بررسی صحت مدارک در دفاتر حقوقی. این در حالی است که در سال های اخیر روی توسعه انواعی از هوش مصنوعی هم کار می شود که بتوان در عرصه های بیشتری از آنها استفاده کرد.

پژوهشگران دانشگاه مونیخ تلاش می کنند حامیان مالی دیگری هم برای پروژه خود بیابند. حمایت مالی کنسرن های خصوصی از پروژه های تحقیقاتی، با وجود این که امری غیر عادی نیست، اما همواره مورد انتقاد بوده است. منتقدان می گویند که نتایج چنین پژوهش هایی با توجه به منافع مالی کنسرن ها ممکن است جانبدارانه باشد.

فیس بوک اعلام کرده است که موسسه تازه تاسیس در دانشگاه فنی مونیخ به صورت مستقل و آکادمیک عمل خواهد کرد. دانشگاه فنی مونیخ نیز در اعلامیه ای تاکید کرده که حمایت مالی فیس بوک از این پروژه بی قید و شرط بوده است.

 

ITMen