کدام یک ایمن‌تر است، هواپیما یا اتوبوس؟
تاریخ انتشار
دوشنبه ۳ تير ۱۳۹۸ ساعت ۱۶:۱۳
وسیله نقلیه‌ای که سفر با آن انجام می‌گیرد مهم‌ترین عامل تعیین کننده میزان ایمنی در سفر است. اما حداکثر ایمنی متعلق به کدام وسیله نقلیه است؟ در این مطلب از مجله ایرپلین تیکت به پاسخ به این پرسش خواهیم پرداخت: هواپیما خطرناک‌تر است یا اتوبوس؟
مقایسه حوادث
اگرچه حوادث هوایی بسیار سر و صدا کرده و توجه افراد زیادی را به خود جلب می‌کنند باید گفت تعداد مرگ و میر ناشی از تصادفات هواپیما بسیار خرد و ناچیز است. برای ارزیابی میزان تلفات تصادفات هوایی یک شرکت هواپیمایی غالباً از مقیاس میزان کشته بر هر کیلومتر استفاده می‌شود.
در مورد ایمنی وسایل نقلیه مطالعات بسیار زیادی انجام شده که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها خواهیم پرداخت. بر اساس مطالعه‌ای که توسط اداره ایمنی ترافیک بزرگراه‌ها در ایالات متحده آمریکا صورت گرفته، گفته شده تنها در سال ۲۰۱۵ میلادی در بزرگراه‌ها ۳۲۱۶۶ تصادف اتفاق افتاده و ۳۵ هزار نفر در این تصادفات کشته شده‌اند. اگر بخواهیم این آمار را با آمار حوادث هواپیما مقایسه کنیم باید بگوییم در همان سال ۲۰۱۵ برای شرکت‌های هواپیمایی آمریکایی تنها ۲۷ حادثه اتفاق افتاد و هیچ کدام از این حوادث منجر به تلفات جانی نشد.
ایان سَوِج (Ian Savage) که استاد دپارتمان اقتصاد دانشگاه نورث وسترن (Northwestern University) است اطلاعاتی را بر پایه تعداد مرگ و میر ساکنان آمریکا در استفاده از وسایل نقلیه متفاوت جمع‌آوری کرده است. سوج دریافت که سفرهای هوایی ایمن‌ترین گزینه بوده‌اند. از طرف دیگر موتور سیکلت به عنوان خطرناک‌ترین وسیله حمل و نقل شناخته شد.
طبق مطالعه‌ای دیگر، یک فرد می‌بایست برای ۸۴ سال با هواپیمای غیرنظامی پرواز کند تا در موقعیت یک حادثه هوایی با ۵۰ درصد احتمال مرگ قراربگیرد. البته هنوز هم این آمار رو به بهبود است، چرا که موارد مؤثر در ایمنی سفرهای هوایی همواره تحت مطالعه و بررسی بوده و ایمنی هواپیماها سالانه رو به رشد است.
اعدادی که مربوط به میزان مرگ و میر از تصادفات قطار، اتوبوس و خودرو هستند نسبت به منطقه، شرایط جاده‌ای و رفتار رانندگان می‌تواند کاملاً متفاوت باشد. به طور مثال سفر با اتوبوس در نپال یا پرو بسیار خطرناک‌تر از همان روش سفر در نروژ یا نیوزلند تلقی می‌شود. در آفریقای جنوبی که در حوادث جاده ای بسیار بدنام است بیش از ۸۰۰ تصادف مرگبار فقط در دو هفته در دسامبر سال ۲۰۱۶ ثبت شد.
هندوستان آمار بسیار ترسناکی در تصادفات قطار داراست. فقط در بمبئی در سال ۲۰۱۵ تعداد ۳۳۰۴ نفر در تصادفات قطارهای محلی جان خود را از دست دادند و بیشتر این افراد کسانی بودند که از قطار به پایین پرتاب شده بودند. لازم به ذکر است در طول چند سال اخیر تعداد کشته‌های تصادفات قطار در خطوط راه آهن هندوستان به ۳۰ هزار نفر در سال رسیده که بیش از نیمی از این تعداد به سبب پرت شدن از قطار کشته می‌شوند.
اما در مورد هواپیما، سازمان بین المللی حمل و نقل هوایی (IATA) آمار حوادث هوایی را همواره منتشر می‌کند. بر اساس آمار این سازمان بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴، ۱۷ حادثه مرگبار ثبت شده که ۵۰۴ نفر در این حوادث جان خود را از دست دادند. این آمار در سال ۲۰۱۵ به ۴ حادثه و ۱۳۶ کشته رسید. سال ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ نیز درخشان‌ترین سال‌ها از نظر ایمنی سفرهای هوایی بوده‌اند.
توجه به این نکته نیز الزامی است که شاید هواپیما دچار سانحه شود، به طور مثال ارتفاع از دست دهد و یا روی باند لیز بخورد، اما لزوماً مسافران آسیب نخواهند دید. جالب است بدانید در یک سانحه هوایی شانس زنده ماندن سرنشینان هواپیما در حدود ۹۵ درصد است.
نقش قوانین و مقررات در ایمنی سفرهای هوایی
اگر از دیدگاهی دیگر این موضوع را بررسی کنیم می‌بایست به ایمنی هواپیماها اذعان کنیم. یکی از مواردی که منجر به انواع حوادث وسایل نقلیه می‌شود خستگی و عدم خواب کافی است. تا به حال در طول یک پرواز بسیار طولانی خود را در حال چرت زدن یافته‌اید؟ با خود فکر کرده‌اید که خلبان‌ها در طول پروازهای طولانی چطور بیدار می‌مانند؟ جالب است بدانید آن‌ها این کار را انجام نمی‌دهند. در حقیقت بر اساس مقررات بین المللی خلبان‌ها هرگز بیش از ۹ ساعت متوالی برای یک پرواز بیدار نمی‌مانند. این موضوع به معنی آن است که این دسته از افراد در بین تمامی افرادی که در حمل و نقل غیر نظامی مشغول به کار هستند از بیشترین میزان استراحت برخوردارند؛ قطعاً میزان استراحت آن‌ها از به طور مثال یک راننده اتوبوس بیشتر است. بنابراین احتمال اینکه احساس خواب آلودگی کنند بسیار کمتر می‌شود.
از طرف دیگر تمامی هواپیماهای یک شرکت هواپیمایی می‌بایست مجهز به مکانی باشند که خلبان بتواند در آن‌ها به طور کامل استراحت کند. همینطور پروازهای بیش از هشت ساعت نیازمند یک خلبان کمکی هستند. برای پروازهای بیش از ۱۲ ساعت دو خلبان کمکی در کادر پرواز در نظر گرفته می‌شود.
در سال ۲۰۱۱ قوانینی در جهت حصول اطمینان از استراحت کافی خلبان‌ها وضع شد. بخش مهمی از این قوانین به جدول زمان بندی پروازهای خلبان‌ها باز می‌گشت. در میان تغییرات اساسی که در جداول زمان بندی صورت گرفت، مدت زمان بین دو پرواز یک خلبان از هشت به ده ساعت افزایش یافت. هدف از این کار حصول اطمینان از هشت ساعت استراحت واقعی خلبان‌ها بود. در گذشته مدت زمان بین دو پرواز دقیقاً از زمان فرود هواپیما محاسبه می‌شد، بنابراین زمان صرف غذا و رسیدن به امور جاری در همان مدت زمان استراحت خلبان گنجانده شده بود.
خلبان‌ها دقیقاً قبل از اینکه وارد کابین خلبان شوند ملزم به امضای فرمی که در آن اذعان می‌کنند خواب و استراحت کافی داشته‌ند هستند. همین موضوع باعث می‌شود بسیار واقع‌نگرانه‌تر خستگی و سطح عملکرد خود را ارزیابی کنند. جالب است بدانید اگر فرم را امضا نکنند می‌توانند به دلیل خستگی هواپیما را ترک کنند و هیچ سؤالی هم از آن‌ها نخواهد شد.
شرکت‌های هواپیمایی متفاوت از شهرت‌های مثبت یا منفی نیز برخوردارند؛ در کارنامه برخی از ایرلاین‌ها حوادث کمتر و در کارنامه برخی دیگر حوادث بیشتری دیده می‌شود. ایرلاین مطمئن نیز نقش مهمی در ایمنی سفر هوایی دارد. بنابراین به هنگام خرید بلیط هواپیما می‌بایست به شرکت هواپیمایی ارائه دهنده پرواز نیز توجه داشته باشید. ایرپلین تیکت که سامانه‌ای خوشنام و معتبر در زمینه فروش آنلاین بلیط هواپیماست، امکان مقایسه ایرلاین‌ها و مقایسه قیمت بلیط هواپیما را در کم‌ترین زمان برای شما فراهم می‌آورد.
شبکه قوانین و مقرراتی که ذکر شد تماماً با هدف حصول اطمینان از استراحت کافی خلبان‌هاست و همین موضوع می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایلی باشد که هواپیما را از دیگر وسایل حمل و نقل ایمن‌تر می‌سازد. شرکت‌های هواپیمایی به هیچ وجه نمی‌خواهند مسافر از پرواز با آن‌ها تجربه بدی در ذهن خود داشته باشد، چرا که یا دیگراقدام به خرید بلیط هواپیما از آن‌ها نخواهد کرد و یا اگر این کار را انجام دهد ممکن است منصرف شده و پروازش را لغو کند. همین موضوع باعث افزایش آمار کنسلی بلیط هواپیما آن ایرلاین و در نهایت ضرر مالی خواهد شد.
عوامل مؤثر دیگر
از تمامی این موارد که بگذریم به نقش تکنولوژی در ایمنی هواپیماها می‌رسیم. حتماً تا بحال شنیده‌اید که قسمتی از یک هواپیما از کار افتاده و احتمالاً می‌دانید که اگر این موضوع اتفاق افتد به این معنی نیست که تمامی قسمت‌های هواپیما نیز کار نکنند. به طور مثال برخی از هواپیماهای جدید دارای ۴ موتور هستند و حتی در صورتی که ۳ موتور آن‌ها کار نکند می‌توانند فقط با یک موتور بر زمین بنشینند.
به طور کلی بر اساس آمارها و مطالعات مختلف می‌توان گفت هواپیما در بین تمامی وسایل حمل و نقل از محبوبیت و ایمنی ویژه‌ای برخوردار است. خبر خوب این است که ایمنی سفرهای هوایی همواره در حال بهبود و رشد است.
منبع: ویرلن
