ATM (بخش ششم)
اجزاي تشکيل دهنده ATM
مکانيزم توزيع وجه (Cash Dispencer):
مکانيزم توزيع وجه مجموعه اي از يک چشم الکترونيکي و سنسور تشخيص اصالت و سلامت اسکناس است که تعداد پول هايي که در خروجي توزيع شده اند را مشخص مي کند. تعداد پول ها و ديگر اطلاعات وابسته به صورت دوره اي چاپ شده و يک کپي براي مدت معینی نگهداري مي شود. در کنار چشم الکترونيکي براي شمردن پول، مکانيزم توزيع وجه از سنسور تشخيص کلفتي پول استفاده مي کندتا اگر دو تا از اسکناس ها به هم چسبيده باشد و وقتي دستگاه شروع به توزيع پول به دارنده کارت کند، دو پول به هم چسبيده به محفظه برگشت داده شده و (reject bin) ارجاع داده مي شود. اين اتفاق براي پول هاي تاخورده، پاره و فرسوده نيز مي افتد. تعداد پول هاي برگشت خورده ثبت مي شود تا دستگاه از کيفيت پول هاي داخل دستگاه آگاه شود. اگر تعداد پول هاي برگشت خورده بالا باشد دستگاه متوجه مي شود که مشکلي در قسمت توزيع پول وجود دارد.
هرگاه دارنده کارت در مورد تراکنش خود سوالي داشته باشد بايد به بانک مراجعه کرده و فرم مغايرت را تکميل و براي دپارتمان بانکداري الکترونيکي ارسال کند تا پرسنل مربوطه با بررسي log ذخيره شده در پردازشگر ميزبان (host processor) آن را بررسي و چون و چراي دارنده کارت را بر طرف کنند. زماني که دارنده کارت يک تراکنش با ATM انجام ميدهد بايد يکسري اطلاعات ضروري را توسط کارتخوان و صفحه کليد به دستگاه وارد کند. ATM اطلاعات را به سویيچ مرکزي ميفرستد و تراکنش به بانک دارنده کارت يا موسسه صادر کننده کارت ارسال ميشود تا انجام شود. اگر دارنده کارت درخواست پول کند، پردازشگر ميزبان (hostprocessor) پول الکترونيکي را از حساب مشتري در بانک برداشته و پرداخت میکند. يکبار که پول از حساب مشتري توسط پردازشگر ميزبان (hostprocessor) منتقل ميشود، پردازشگر يک کد موافقت به ATM ارسال ميکند که مجوز پرداخت وجه را به دستگاه ميدهد.
نرم افزار ATM:
درعصرحاضر نهادهاي پولي و مالي (به ويژه بانکها و موسسات مالي و اعتباري) دستخوش تحولات شگرفي شدهاند. پيشرفت تکنولوژي، آشفتگيهاي اقتصادي، تغييرات جمعيتي، بیثباتی قوانين و مقررات و دگرگوني محيط کار دست به دست هم دادهاند تا افق فعاليت اين گونه نهادها را در سالهاي آتي دگرگون کنند.
تحولات، نهادهاي پولي و مالي را با دو چالش همزمان مواجه کردهاند. از يک سو اين گونه نهادها نياز مبرمي به کنترل هزينههاي خود به هر شکل ممکن دارند. اين امر در رابطه با برخي از نهادها با جابهجايي برخي از عملياتي که انتقال آنها به بيرون از شعبه مقدور بوده و از لحاظ اقتصادي به صرفه است تجلي يافته است.
از سوي ديگر نهادهاي مالي ميبايست طيف روزافزوني از محصولات و خدمات را به عنوان گزينهاي برای جذب مشتريان جديد وحفظ مشتريان موجود ارایه کنند.
در بسياري از موارد هر دو وظيفه فوق توسط ATM اجرا مي شود. درحالي که در ساليان گذشته از اين دستگاه براي ارایه خدمات مختلف بانکداري الکترونيکي استفاده مي شد، امروزه بانکها و موسسات پولي و مالي به صورت روزافزوني در جستوجوي راههايي براي ارایه خدمات ساير نهادها با استفاده از يک دستگاه منحصربهفرد به نام ATM هستند.به گفته قائم مقام دپارتمان فروش جهاني شرکت اسکاتلندي KAL (بزرگترين شرکت توليد کننده نرمافزارهاي ATM) استیو هنسلی: «در حال حاضر وقتي مردم از ATM صحبت مي کنند، منظورشان صرفا يک صندوق پول رسان نیست، بلکه از چگونگي ايفاي نقش اين دستگاه در تشکيلات اقتصادي سخن ميگويند. ATM نه تنها پايانهاي براي پرداخت پول نقد است، بلکه براي مشتريان ما به عنوان يک واسط کاربري به شمار ميآيد که با ساير کانالهاي ارایه خدمات سازگار شده است.»
تلاش براي سازگار کردن کانالهاي مختلف ارایه خدمات در سالهاي اخير به خلق يک واژه جديد منجر شده است: «يکپارچه سازي چند کانالي». هرچند که اين مفهوم ساده به نظر مي رسد ولي در پياده سازي با دشواريهاي زيادي مواجه است. بنا به گفته مديرعاملKal ، Arvinda Karala: «يکپارچه سازي چند کانالي مفهومي است که همه در مورد آن سخن ميگويند ولي ارایه آن سخت است.»
بنابه گفته راجیش وایش، مشاور IT بانک دولتي هندوستان: «يکپارچه سازي چند کانالي تجربه مشابهي در رابطه با تمام کانالها ارایه ميکند. بانک ميتواند يک محصول واحد را که از کانالهاي مختلف قابل ارایه است به جاي توسعه محصولات جداگانه براي هر کانال، توليد کند.»مضافا سامانه ارتباط با مشتريان بانکها (CRM) قدرت عظيمي را برای عرضه پيامهاي اختصاصي شده از طريق کانالهاي مختلف به بانکها ميدهد. به گفته هنسلی: «براي ارایه پيامهاي اختصاصي شده به مشتريان، به نرم افزاري مناسب که قادر به ارسال آن پيام در کانالهاي مختلف باشد، نياز است. اين نرمافزار باید با سامانه CRM به طريقي يکپارچه شود که هنگام ارایه خدمت به مشتري از دوباره کاري در کانالهاي ديگر نيز جلوگيري کند. «بانکها فراتر از سازگار کردن پيامهاي ارسالي از طريق کانالهاي مختلف به دنبال شخصي سازي آزمودگي مشتريان در تک تک کانالها به ويژه در ATM هستند.
ادامه اين مطلب را ميتوانيد در همين ستون، هفته آينده دنبال کنید.
*رییس هيات مديره شرکت رايان نيک