مدیرعامل موسسه اعتباری مهر:
سر نخ طراحی Core Banking قوی دست بانک مرکزی است
"نهادهای اعتبارسنجی مشتریان آن چنان که باید و شاید شکل نگرفته و بانک اطلاعات مشتریان تکمیل نشده است به جز یک تا دو بانک تردید دارم که کربنکینگ (نظام یکپارچه بانکی) در بانک های ما اتفاق افتاده باشد"
این اظهار نظر وزیر اقتصاد در همایش تبیین طرح تحول نظام بانکی واکنشهایی را از سوی مدیران بانکی و کارشناسان به دنبال داشته است.پایگاه خبری بانکداری الکترونیکی در گفت و گویی با محمد تقی نتاج، مدیرعامل موسسه اعتباری مهر نظرات وی را در مورد کارایی سیستمهای یکپارچه بانکی در ایران جویا شده است. مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری مهر در حالی که نگاه چندان خوشبینانهای به کربنکینگ داخلی ندارد در عین حال معتقد است کربنکینگهای وارداتی نیز مشکلات زیادی دارند. بر این اساس معتقد است گره ایجاد یک کربنکینگ داخلی قوی در دست بانک مرکزی است.
نگاه چندان خوشبینانهای به کربنکینگ ایرانی ندارید علت چیست؟
به هر حال فاصله تکنولوژی یک واقعیت است که نمیتوان آن را نادیده گرفت در عین حال به اعتقاد من افرادی که این تکنولوژی را از بعد وارداتی به داخل کشور منتقل میکنند بیشتر نگاه کاسبکارانه دارند البته به هر حال باید نگاه تجاری نیز به این قضیه داشت اما نگاه کاسب مدارانه در این زمینه چربش بیشتری دارد.
چرا این دانش نتوانسته در ایران در حدی که قابل رقابت با خارجی باشد پیشرفت کند؟
من در مورد طراحی کربنکینگ تجربههای مختلفی داشتهام (هم در بانک انصار و هم اکنون در موسسه اعتباری مهر) ما هم تجربه داخلی داریم و هم تجربه نرمافزار خارجی داشتهایم درباره نرمافزاریهای داخلی باید گفت توانمندیهای ضعیف و ظرفیتهای پایینی دارند نرمافزارهای خارجی نیز مشکلات خاص خود را دارند و معمولا در بحث انتقال و مهاجرت دیتاهای قبلی به جدید با مشکل مواجه میشوند و باید سالها به صورت موازی کار کرد تا دیتاهای قبلی نیز به جدید منتقل شود این در حالی است که مشخصه اصلی کربنکینگ این است که انتقال دیتاها از سیستم قبلی به جدید به راحتی صورت گیرد.
آیا شما از اینکه از چنین کربنکینگی استفاده میکنید ناراحت نیستید؟
چرا چون مشتریان چندان از این نرمافزار رضایت ندارد به هر حال ما دیتا بیس را از خارج کشور وارد کردهایم و تنها یکسری Applicationهای داخلی به آن متصل کردیم به عبارتی هسته کربنکینگ خارجی است و تنها یکسری درخواستها را به آن متصل کردیم واز آنجا که دیتا بیس را به خوبی نمیشناسیم این Applicationها به صورت ناقص به آن متصل میشود.
بهتر نبود از ابتدا دستور یک کربنکینگ داخلی را به شرکتهای ایرانی میدادید؟
اتفاقا از ابتدا نیز آنها طراحی کردند اما از آنجا که دانش ضعیفی وجود داشت با مشکلاتی روبهرو شد حدود ۶۰۰ میلیون تومان هزینه کردیم ولی بهتر بود از همان ابتدا از یک کربنکینگ خارجی به عنوان مشاور و الگو استفاده شده و با الگو گرفتن از نمونههای خارجی بسیاری خدماتی مثل بانکداری بدون ربا و غیره در آن تعبیه شود.
به نظر شما مشکل اصلی توسعه دانش کربنکینگ در ایران چیست؟
پیادهسازی این نرمافزار به لحاظ مالی سرمایهگذاری سنگینی نیاز دارد پس باید به دنبال تامین منابع آن بود نکته دیگر تجهیز سازمان افزار و بحث انسان افزار است به طوری که متخصصان داخلی به خوبی تامین شوند.
آیا دانش فعلی پاسخگوی نیاز بانکها هست؟
کربنکینگهای داخلی در ایران پاسخگو نیست و یک سرمایه گذاری سنگین میخواهد که باید از سوی بانک مرکزی صورت گیرد هیچ کدام از تعاونیهای اعتباری و موسسات مالی و اعتباری در ایران به این قضیه به صورت ریشهای نگاه نکردهاند. تنها یک نرمافزاری حسابداری تامین کردهاند که نیازهای بانکی آنها را به طور حتم پس از مدتی تامین نخواهد کرد.
آیا بانک مرکزی باید یک استانداردی برای هزینه فناوری اطلاعات بانکها در نظر بگیرد؟
البته در این زمینه بانک مرکزی دستورالعملهای متعددی در این زمینه دارد اما آنقدر فضا به هم ریخته است که یکسری موسسات مالی و اعتباری بدون مجوز بانک مرکزی فعالیت میکنند چه رسد به اینکه نظام پولی بر اساس نرمافزاری استاندارد و مطابق با دستورالعملهای بانک مرکزی حرکت کنند.
کرهای داخلی بیشتر در چه نقاطی مشکل دارند؟
مهمترین مشکل بحث یکپارچگی است دیگر اینکه عموما ناقص هستند و تمام کار بانکی را پاسخ نمیدهند به طوری که نه به نرمافزارهای حسابداری و نه به نرم افزارهای منابع انسانی وصل نمیشوند علاوه بر این قابلیت اتصال پایینی دارند زیرا از قبل روی آنها فکرنشده است. البته نرمافزارهای خارجی نیز در مورد بومیسازی و پیادهسازی با مشکلات بسیاری همراه هستند.
اگر نهاد صنفی بانکها قوی و مستقل وجود داشت شاید شرایط برای حمایت کافی از دستاوردهای داخلی بانکی از جمله کربنکینگ داخلی مناسبتر بود؛
موانع زیادی وجود دارد زیرا بانکها در این زمینه با هم رقابت دارند مثلا کانون بانکهای خصوصی برای خودش یک صنف دارد موسسات مالی و اعتباری و تعاونیها نیز برای خودشان یک صنف دارند این امر سبب می شود به سختی در کنار هم قرار گیرند. اگر چه نهاد صنفی به معنای هم رقابت و هم همکاری است اما با شرایطی که در حال حاضر وجود دارد سر نخ این مساله دست بانک مرکزی است.