فناوران- برای مثال یک معدن پگماتیت (نوعی سنگ آذرین) در فنلاند در دهه ۶۰ میلادی تعطیل و به زیر آب رفت. امروزه دریاچه بالای این معدن مکانی برای جذب غواصان شده است؛ افرادی که شجاعت گشتن در غارهای تو در توی معدن زیر آب را دارند. از سوی دیگر آزمایش پروژه تحقیقاتی روبات کاوشکر معدن (UNEXMIN) نیز در همین مکان صورت می گیرد.

یوسی التونن، مهندس مکاترونیک (مکانیک و الکترونیک) دانشگاه تامپر فنلاند درباره این پروژه می گوید: ما می خواهیم معادن زیر آب رفته را بررسی کنیم. معادنی که نه به دلیل تمام شدن مواد معدنی بلکه به دلایل اقتصادی رها شده اند و ممکن است هنوز مواد معدنی ارزشمند یا مواد معدنی جدید در آنها وجود داشته باشد. 

این پروژه نتیجه تلاش تیمی بین المللی با سرمایه گذاری اتحادیه اروپا است. دانشمندان این پروژه روباتی کوچک و کره ای شکل با قطر ۶۰ سانتیمتر را با آخرین فناوری های روز همراه کرده اند. روباتی که در برابر فشار ۵۰۰ متری عمق آب هم مقاوم است.

نوربرت زوزون، هماهنگ کننده پروژه و استاد معدن و جغرافیای دانشگاه میشکولتس مجارستان درباره پروژه «یونکس ماین» می گوید: این روبات می تواند زمان بیشتر را نسبت به غواصان زیر آب بگذراند. این زمان به پنج ساعت می رسد و به مکان هایی می رود که غواصان امکان رفتن به آن را ندارند؛ زیرا نیازی به سیستم پشتیبانی حیات نیست و تنها به نیروی الکتریسیته نیاز دارد. 

مطالعات میدانی در طبیعت نشان می دهد که روبات کاوشگر تا چه اندازه در محیط های کنترل نشده کارآمد است. هدف کوتاه مدت این است که این روبات، کاملا خود گردان وارد دالان های غار شود و از مواد معدنی نمونه برداری کند.

دستگاه های فاصله یاب صوتی، لیزر، دوربین ها و سنسورها به این روبات کمک می کنند تا اطراف خود را تشخیص داده و جهت یابی کند. این دستگاه ها انرژی لازم را از یک باطری قوی متحرک درونی تهیه می کنند که مرکز گرانش این روبات را نیز در صورت نیاز تغییر می دهد.

آلفرد مارتینز، پژوهشگر روبات و سیستم های خودگران می گوید: درون روبات، کامپیوتری با کارآیی بالا وجود دارد که تهیه اش در این ابعاد تا چند سال پیش ناممکن بود. ما لیزرها و دستگاه های دیگر را خودمان طراحی کردیم که دستمان را در موارد مختلف مانند کوچک سازی اجزاء بازتر کرد. 

یک مرکز فناوری در پرتغال امکانات آزمایشگاهی مناسب را برای تست روبات کاوشگر معدن در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. در استخر این مرکز با عمق پنج متر می توان کارکرد این روبات را در شرایط کنترل شده ارزیابی 

کرد.

روبات های کاوشگر می توانند در صنعت معدن و شرایط اضطراری معادن بسیار کارآمد باشد. توسعه دهندگان این پروژه قصد دارند آن را برای مقاصد تجاری و ارزیابی آزمایش کنند و تا همین جا هم با استقبال روبه رو شده اند. 

زوزون می گوید: اخیرا مشکلی زیست محیطی برای یک معدن نمک در اوکراین به وجود آمده است و از ما خواسته اند تا به محض به ثمر رسیدن پروژه به آنجا برویم و دلیل ریزش معدن را پیدا کنیم، زیرا برای کاوشگر انسانی محیطی بسیار خطرناک است.