افشین کلاهی، رییس مجمع تشکل های دانش بنیان اتاق بازرگانی در این نشست توضیحاتی درباره اهداف و برنامه های مجمع تشکل های دانش بنیان ارایه کرد و گفت: یکی از اهداف بلند مدت مجمع تاثیرگذاری و توسعه فضای کسب و کار شرکت های دانش بنیان است که آسیب شناسی ها و تحقیقات گسترده ای در این راستا انجام شده و به معاونت علمی ریاست جمهوری اعلام کرده ایم.
هدف، چرخیدن راحت تر چرخ دانش بنیان ها
کلاهی درباره قانون حمایت از شرکت های دانش بنیان گفت: این قانون مصوبه مجلس است و می توان گفت قانون خوبی است که بر مبنای آن هیات وزیران مصوبه آیین نامه اجرایی آن را به معاونت علمی ریاست جمهوری سپرد. ذیل این قانون آیین نامه ای برای ارزیابی شرکت های دانش بنیان در کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت دانش بنیان های معاونت علمی ریاست جمهوری مصوب شد که اکنون شرکت ها بر اساس آن احراز صلاحیت می شوند.
وی افزود: به دلیل اعتراضات زیادی که روی آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان شد، معاونت علمی پیش نویسی را آماده کرده که نقدهایی به آن وارد است و در این جلسه سعی خواهیم کرد نظرات تشکل ها را جمع آوری و در قالب پیشنهاداتی به معاونت علمی ارایه کنیم.
کلاهی اضافه کرد: قطعا مجمع تشکل های دانش بنیان باید پیشنهادات مشخصی برای نظام دانش بنیان داشته باشد، اما در حال حاضر موضوع مهم ارایه پیشنهاداتی از سوی تشکل های بخش خصوصی برای رفع ایرادات آیین نامه است تا حداقل چرخی که دارد می چرخد، بهتر و روان تر بچرخد و بخشی از نیازهای بخش خصوصی مرتفع شود.
ایرادات آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان
رییس مجمع تشکل های دانش بنیان اتاق بازرگانی درباره پیش نویس آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان گفت: در پیش نویس آیین نامه مربوطه بیمه حذف شده چراکه بند کاملا ناکارآمدی بود.
وی افزود: اما در آیین نامه ارزیابی، شرکت های دانش بنیان در دو سطح تعریف شده اند که قطعا در آینده این بند با چالشی جدی همراه خواهد شد. زیرا تعریفی است که بر مبنای تعاملات به وجود آمده و تعریف کلمه ای درستی ندارد. کلاهی بیان کرد: دو مدل شرکت دانش بنیان در آیین نامه تعریف شده است، تولیدی که باید بالاتر از 50 درصد از فروش شان کالای دانش بنیان باشد و صنعتی که باید 10 درصد از فروش کالای دانش بنیان باشد.
وی در توضیح اینکه چرا شرکت های دانش بنیان را دو مدل تعریف کرده اند، گفت: پایه فعالیت یکسری از شرکت ها دانش بنیان است و معاف از مالیات هستند. اما برخی از شرکت های بزرگ فقط بخش کوچکی از کارشان دانش بنیان است که با قرار گرفتن در مدل صنعتی، معافیت مالیاتی به آنها تعلق نمی گیرد. کلاهی درباره ایراد دیگر این پیش نویس گفت: در پیش نویس آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان بحث نوآوری دیده نشده و فقط فناوری وجود دارد در حالی که استارت آپ هایی مانند تاکسی های اینترنتی بیشتر نوآوری دارند.
وی همچنین با بیان اینکه تشکل ها به دلیل اطلاعاتی که در اختیار دارند بهترین گزینه برای ارزیابی شرکت های دانش بنیان هستند، گفت: اینگونه شائبه ها و سوءتفاهم ها در ارزیابی شرکت های دانش بنیان از بین می رود.
وی افزود: در واقع طرح و ایده شرکت نوپایی که درخواست دانش بنیان شدن دارد، ابتدا باید در تشکل مربوطه مورد ارزیابی و تایید قرار گیرد.
رییس مجمع تشکل های دانش بنیان اتاق بازرگانی در ادامه گفت: موضوع مهم دیگر در مبحث شرکت های دانش بنیان حضور نظامی ها و خصولتی هاست که بخش اعظمی از تسهیلات و امکانات دانش بنیان ها به آنها تعلق می گیرد.
شفاف نبودن آیین نامه ارزیابی دانش بنیان ها
در ادامه جلسه روسای تشکل های حاضر در جلسه ضمن اعتراض به روند ارزیابی شرکت های دانش بنیان به ارایه دیدگاه ها و راهکارهای خود در این زمینه پرداختند.
آنها معتقدند، هرچه معیارهای آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان مشخص تر شود، دست ارزیاب های تشخیص صلاحیت معاونت علمی ریاست جمهوری محدودتر خواهد شد.
به گفته این کارشناسان، اکنون به دلیل شفاف نبودن برخی از واژه ها در آیین نامه، ارزیاب ها تشخیص می دهند که شما دانش بنیان هستید یا نه و این مورد به یکی از بزرگ ترین چالش های شرکت های دانش بنیان تبدیل شده است.
روسای تشکل ها بر این باورند که معاونت علمی ریاست جمهوری باید بخشی از کار ارزیابی شرکت های دانش بنیان را به تشکل های مربوطه بسپارد و در این راستا تعاملات بیشتری با تشکل های بخش خصوصی داشته باشد.
حمیدرضا خلعتبری از حاضران در جلسه با بیان اینکه برخی از واژه ها در آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان باید حذف شود، گفت: واژه هایی مانند شرکت هایی با فناوری بالا و ارزش افزوده فراوان در پیش نویس آیین نامه باید حذف شود، زیرا دچار تفسیر و سوءاستفاده خواهد شد و شرکت های دانش بنیان را قطعا دچار مشکل خواهد کرد.
در همین حال، آرش نجفی رییس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی ایران نیز گفت: روح آیین نامه باید بر اساس فرایند اقتصادی باشد در غیر این صورت به نتیجه ای نخواهیم رسید.
وی در توضیح افزود: باید بخشی از هر فرایند فکری و ایده جدید به اقتصاد متصل باشد. در واقع اقتصادی بودن طرح و ایده های جدید باید محرز باشد.
نجفی با بیان اینکه برخی از طرح های فناورانه فقط دردسر هستند، گفت: بسیاری از طرح ها اقتصادی نیستند و صاحبان آن ایده اصرار زیادی به دانش بنیان شدن
دارند. پیشنهاد این است که طرح ها و ایده های جدید ابتدا در تشکل های مربوطه مورد بررسی قرار گیرد و اگر تایید شدند در پروسه احراز صلاحیت دانش بنیان قرار گیرند.
در ادامه جلسه مقرر شد، پیشنهادات برای رفع ابهامات و نقاط ضعف آیین نامه ارزیابی شرکت های دانش بنیان جمع آوری و طی روزهای آینده به معاونت علمی ریاست جمهوری ارایه شود.