فناوران - یکی از اختلافات قدیمی شهرداری ها و شرکت های ارتباطی، لزوم اخذ مجوز از شهرداری ها برای نصب دکل ها و آنتن های مخابراتی است. موضوعی که امکان توسعه  دکل ها را از اپراتورها در چند سال اخیر تا حدود زیادی سلب کرده است.

شهرداری های بسیاری از شهرها از جمله کلان شهرها با تصویب آیین نامه هایی، شرکت های ارتباطی را ملزم به اخذ مجوز برای نصب دکل و آنتن کرده اند.

شرکت مخابرات استان اصفهان به موجب دادخواستی ابطال آیین نامه نحوه صدور مجوز و نصب و بهره برداری از دکل های مخابراتی مصوب 29 تیرماه 1392 شورای اسلامی شهر اصفهان را خواستار شد.

براساس نظر وکلای شرکت مخابرات اصفهان، آیین نامه نحوه صدور مجوز و نصب و بهره برداری از دکل های مخابراتی خارج از اختیارات شهرداری هاست. براساس استدلال این شرکت، میزان توان انتشار یافته متولی قانونی داشته و بر اساس قانون، سازمان انرژی اتمی، سازمان تنظیم مقررات رادیویی (رگولاتوری) و دانشگاه علوم پزشکی است و بنابراین در هیچ قانونی شهرداری متولی میزان توان انتشاریافته نیست.

درباره حفظ زیبایی شهر هم اولا زیبایی عرفی بوده و در شهرداری هیچ استاندارد مشخصی وحود ندارد. برای مثال بی قواره ترین دکل ها به ویژه در مجاورت ابنیه تاریخی متعلق به شهرداری است. همچنین مجوز نصب آنتن در مصوبه هیات وزیران و پروانه بهره برداری جهت اپراتورهای تلفن همراه را دولت صادر کرده و نقش نظارتی در هیچ قانونی برای شهرداری تعریف نشده است.

همچنین براساس این استدلال، مکان های پیشنهادی توسط اپراتورها با ابزار دقیق نرم افزاری و سخت افزاری بر اساس چیدمان سایر سایت ها، تعداد مشترکان در منطقه و شرایط ساخت و ساز در آن منطقه اعلام می شود و جابه جایی یک سایت بسیار دشوار بوده و شهرداری بر اساس بند 5 ماده دوم این آیین نامه می تواند تا ابد اپراتور را از سرویس دهی در یک منطقه محروم کند.

بدیهی است که جهت تسهیل در ارتباطات شهروندان و نیاز آنها به ویژه باید مناطق پر ترافیک، دانشگاه ها و بیمارستان ها را تحت پوشش کافی قرار داد؛ چرا که وجود سایت در غیر از این اماکن بی معنی است.

در مقابل رییس شورای شهر اصفهان پاسخ شکایت مخابرات را داده است. براساس پاسخ وی، به موجب ماده 103 قانون شهرداری هرگونه اقدام عمرانی در شهر از قبیل احداث شبکه تلفن، آب و برق مستلزم رعایت نقشه جامع شهر و اخذ موافقت شهرداری است؛ امری که متاسفانه در زمینه احداث آنتن های مخابراتی رعایت نشده است.

از طرف دیگر مطابق ماده 100 قانون شهرداری ها «شهرداری می تواند از عملیات ساختمانی ساختمان های بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه به وسیله ماموران خود اعم از آنکه ساختمان در زمین محصوره یا غیرمحصور واقع باشد، جلوگیری کند.» بنابراین اموالی که قابل نقل و انتقال نبوده یا انتقال آن موجب خرابی یا عدم انتفاع از آن شود، جزو لاینفک ساختمان و سازه محسوب شده و نظارت بر احداث ساختمان از منظر اصول فنی، شهرسازی و بهداشتی با مهندسان ناظر و ماموران شهرداری است، لیکن عدم ارتباط شهرداری با آیین نامه صادر شده و اجرای آن به وسیله شهرداری که از سوی شرکت شاکی ارایه شده، قابل استماع نبوده و نیست. 

در ادامه این پاسخ، رییس شورای شهر اصفهان ادعا کرده است که آنتن های مخابراتی تاثیر مخربی بر سلامت مردم دارد؛ از آن جایی که به دلیل تامین آنتن دهی تلفن همراه، شرکت مخابرات مکلف و موظف به نصب دکل BTS است که این موضوع از لزومات زندگی شهرنشینی بوده است اما به دلیل وجود آسیب های فراوان که این دکل ها بر سلامتی انسان دارد، شرکت مخابرات باید با هماهنگی شهرداری و خرید فضاها و ساختمان ها و رعایت حریم آنها، حداقل آسیب را به سلامتی افراد جامعه وارد کند.

دیوان عدالت اداری حکم خود را به نفع شهرداری اصفهان صادر می کند. استدلال دیوان در صدور این حکم نشان می دهد همه شهرداری ها می توانند اپراتورها را ملزم به دریافت مجوز برای نصب دکل کنند.

در این حکم آمده است: «با عنایت به اینکه در ماده 103 قانون شهرداری مصوب سال 1334، مقرر شده است «کلیه وزارتخانه ها و موسسات دولتی و خصوصی موظفند قبل از هر گونه اقدامی درباره کارهای عمرانی واقع در مناطق مندرج در ماده 97 و 98 از قبیل احداث شبکه تلفن و برق و آب و سایر تاسیسات و همچنین اتصال راه های عمومی و فرعی، رعایت نقشه جامعه شهرسازی را کنند، این قبیل اقدامات باید با موافقت کتبی شهرداری انجام گیرد.» بنابراین مصوبه مورد شکایت در بخش لزوم اخذ مجوز از شهرداری از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به احداث و نصب پایه، دکل و آنتن های مخابراتی و تجهیزات مرتبط با آن می کنند، مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر اصفهان نبوده و قابل ابطال تشخیص نشد.

مدیرکل حقوقی شهرداری تهران نیز در این باره گفت: با پیگیری اداره کل حقوقی شهرداری تهران و با رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری اپراتورهای تلفن همراه و شرکت های مخابراتی برای نصب دکل ها ملزم به اخذ مجوز از شهرداری شدند.

محمد  طباطبایی نژاد به تسنیم گفت: با توجه به مصوبات شورای اسلامی برخی از شهرها ازجمله کلانشهر تهران، طی مصوبه شماره 5/217/94/4 موضوع دویست و هفدهمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران، اپراتورهای تلفن شهر ملزم به رعایت ضوابط شهرسازی درباره نصب سایت، آنتن و دکل در شهر تهران هستند.

مدیر کل حقوقی شهرداری تهران  ادامه داد: با توجه به شکایت مطرح شده در دیوان عدالت اداری، هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیز طی دادنامه شماره 209 بر لزوم اخذ مجوز از شهرداری از سوی این اپراتورها تأکید کرده است.

این مقام مسوول در شهرداری تهران با بیان گزارش های متعدد مبنی بر تخلفات صورت گرفته از سوی اپراتورهای تلفن شهر و شرکت های مخابراتی در احداث و نصب آنتن ها و تجهیزات مخابراتی برخلاف اصول و ضوابط شهرسازی، فنی و بهداشتی در معابر و پشت بام برخی از اماکن و ساختمان ها و شکایات متعدد مردمی، متذکر شد: با توجه به مباحث مطروحه مراتب از سوی شهرداری های مناطق به کمیسیون ماده صد قانون شهرداری ها ارسال و آرای متعددی از سوی این کمیسیون مبنی بر جمع آوری تجهیزات غیرمجاز و لزوم رعایت اصول و ضوابط فنی و شهرسازی و بهداشتی صادر شد.

طباطبایی نژاد ادامه داد: با توجه به شکایت اپراتورهای تلفن شهر در دیوان عدالت اداری و با توجه به تبیین مشکلات در لوایح ارسالی و مستند های مربوطه، آرای متعددی از سوی شعب بدوی و تجدید نظر دیوان مبنی بر رد شکایت اپراتورها و تایید آرای کمیسیون ماده صد صادر و مراتب جهت اجرا به مناطق 22گانه شهرداری ابلاغ شد.