فناوران- یکی از راهکارهای کاهش این معضل که در سال های اخیر در کشورهای اروپایی و آمریکایی مورد استقبال قرار گرفته است، سیستم آنلاین خودروی اشتراکی یا همان Car Pooling است؛ روشی که برخی از شهرداری های شهرهای شلوغ هم به عنوان یک طرح ضربتی در اوقات بحرانی مورد استفاده قرار می دهند. 

در این سیستم، خودروهای تک سرنشین تشویق می شوند که صندلی های خالی خود را در اختیار هم مسیرهای خود قرار دهند و از خطوط پرسرنشین (HOV) استفاده کنند.

 این شیوه این روزها به یکی از موفق ترین کسب وکارهای اروپا نیز تبدیل شده است. به گزارش نیویورک تایمز carpoolingها در مونیخ بیش از 6 میلیون کاربر دارند و علاوه بر اینکه در کاهش سفرهای درون یا برون شهری تاثیر گذاشته اند، بسیار هم اقتصادی و به صرفه هستند. در آمریکا نیز Zipcar موفق به جذب 700 هزار عضو شده است. سیستم blablacar در فرانسه به عنوان موفق ترین نمونه، حدود 40 میلیون عضو دارد و هر ماه در پاریس 4 میلیون نفر از طریق این سیستم سفر می کنند.

در ایران نیز سیستم آنلاین اشتراک گذاری سفر کاروانرو بیش از دو سال است که فعالیت خود را شروع کرده و با بیش از 30هزار متقاضی راننده و مسافر روزانه در ایران، به یکی از استارت آپ های موفق تبدیل شده است. 

روزبه پاشا، مدیرعامل این کسب وکار اینترنتی که تجربه همکاری با کسب وکارهای بین المللی مختلفی مثل اسکایپ را هم داشته، به فناوران می گوید: Carpooling خودروهای اضافه را از جاده ها حذف می کند و مکمل موثری برای حمل و نقل عمومی است. به ویژه در مسیرهایی که حمل و نقل عمومی به تنهایی پاسخگو نیست، رانندگان خودروهای شخصی می توانند کمک موثری در کاهش ترافیک یا بهبود کیفیت هوا باشند. 

او می گوید: استفاده از این سیستم در مسیرهایی مثل تهران-کرج می تواند به کاهش ترافیک در این محدوده والبته کاهش هزینه های سفر برای مسافران هرروزه این مسیر منجر شود.

جالب اینجاست که به رغم موفقیت این سیستم در کشورهای اروپایی و آمریکایی، این طرح در هند چندان موفق نبوده است. افزایش آلودگی درشهر حیدرآباد باعث اعتراضات زیادی شده است. اما وقتی بحث سیستم اشتراکی خودرو در این شهر مطرح شد، اشتیاقی در مردم ایجاد نکرد. حدود 14 درصد ترافیک حیدرآباد ناشی از ماشین های تک سرنشین است.

اگزوز خودرو یکی از مهم ترین منابع آلودگی هوا، به ویژه برای آلودگی های ذرات جامد(PM)  است که می تواند سلامت انسان را تحت تاثیر قرار دهد و هم چنین باعث مشکلات محیط زیستی مانند هوای آلوده شود. از میان 90هزار خودرو در حیدرآباد، 57 درصد دارای موتور گازوییلی هستند که تولیدکننده کربن سیاه و گازهای سمی هستند.

به گزارشIndian express  سیستم اشتراک گذاری سفر می تواند حیدرآباد را نجات دهد و تا 50 درصد از حجم خودروها در جاده ها بکاهد. البته در این شهر چند سیستم آنلاین برای استفاده مردم طراحی شده اما با وجود اینکه بیشتر خودروها تک سرنشین هستند، تنها 400 تا 600 تقاضا در روز دریافت می شود.

جالب اینجاست که رابطه مستقیمی بین میزان توسعه یافتگی کشورها و استفاده از سیستم Carpooling دیده می شود. اجرای این سیستم باعث کاهش فروش خودرو در کشورهای اروپایی نیز شده است. به نظر می رسد این روند در کشورهای در حال توسعه نیز به سرعت رشد یابد و مردم با اطلاع از فواید این سیستم بتوانند از خودروهای اشتراکی به جای خودروی شخصی استفاده کنند.

البته به اعتقاد بسیاری از جامعه شناسان، استفاده از خودروهای تک سرنشین ریشه فرهنگی دارد، به این معنی که در برخی از کشورها مثل هندوستان، ترکیه و بنگلادش خودرو به معنی یک شی ارزشمند تلقی می شود. در ایران هم کمابیش مالکیت خودروی شخصی به معنی رفاه بیشتر و وابسته بودن به طبقه اجتمای بالاتر تلقی می شود. 

دکتر محمدامین قانعی راد، جامعه شناس، در مقاله بازنمایی فرهنگی اتومبیل می گوید: مالکیت اتومبیل، نمایش احساس قدرتمندی، سلطه و توانایی فردی و نمایش منزلت و پایگاه اجتماعی است و ارضای حس نوخواهی و تنوع جویی است. در ﻓﻀﺎى ﺧﺎص اﯾﻦ ﺳﺎل ﻫﺎ،  اتومبیل ﯾﮏ ﻋﺮﺻﻪ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺗﺮ و اﻣﻦ ﺗﺮ را ﺑﺮاى ﺟﻮاﻧﺎن ﻓﺮاﻫﻢ ساخته و ﻓﺮار از ﮔﺴﺘﺮه ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻧﺎاﻣﻦ، ﺑﻪ راه ﺑﻨﺪان و ﺗﺮاﻓﯿﮏ منجر شده است.

شاید بهترین شیوه برای کاهش این ترافیک که منشاء فرهنگی نیز دارد، تشویق سیستم اشتراک گذاری سفر است که به مردم این امکان را می دهد فضایی مابین فضای خصوصی و فضای عمومی را شکل دهند و بتوانند شیوه نوینی را برای حمل و نقل، ارتباط با جامعه و معاشرت انتخاب کنند.