فناوران - تراکنش های خرداد ماه سال جاری در مقایسه با ماه مشابه سال ۱۳۹۵ از نظر تعدادی ۲۷/۳۴ درصد و از نظر ریالی ۳۳/۸۳ درصد رشد داشته است؛ اما بخشی از رشد ارزش ریالی تراکنش ها ناشی از تورم در مدت مورد بررسی است. ازجمله سایر عوامل تاثیرگذار بر تعداد و مبلغ تراکنش های شاپرک، می توان به افزایش تعداد ابزارهای پذیرش، افزایش تعداد دارندگان کارت، افزایش تعداد کارت و افزایش میل استفاده از شیوه های مختلف پرداخت الکترونیکی به جای استفاده از پول فیزیکی پرداخت. همچنین سه نوع ابزار پذیرش اینترنتی، ابزار پذیرش موبایلی و کارتخوان فروشگاهی توسط شاپرک پشتیبانی می شوند که تعداد هریک از این ابزارها، در کنار سایر عوامل نظیر تعداد تراکنش، دسترسی و توسعه شبکه پرداخت الکترونیکی کارتی را نشان خواهد داد. در ارایه تعداد ابزارهای پذیرش، به جهت قیاس بهتر و تحلیل دقیق تر از تعداد ابزار «فعال سیستمی» استفاده شده است.
داده های این گزارش حاکی از آن است که تعداد تمامی ابزارهای پذیرش در خرداد ماه نسبت به اردیبهشت ماه رشد مثبت را تجربه کرده است که در این بین بیشترین رشد تعداد ابزار پذیرش در خرداد ماه ۱۳۹۶ مربوط به ابزار پذیرش اینترنتی است که ۵/۸۵ درصد از کل ابزارهای پذیرش فعال سیستمی شاپرک را شامل شده است. همچنین با بررسی عملکرد هر ابزار پذیرش به لحاظ تعداد و مبلغ تراکنش ها مشخص شده است که کارتخوان فروشگاهی با سهم ۸۷/۸۸ درصدی، بیشترین تعداد تراکنش را در بین سایر ابزارهای پذیرش داشته است و ابزار پذیرش موبایلی و ابزار پذیرش اینترنتی به ترتیب در جایگاه های بعدی قرار گرفته اند.
بر این اساس بیشترین سهم بازار تراکنش های شاپرکی در حالی در اختیار ابزار کارتخوان فروشگاهی است که عواملی ازجمله وجود محدودیت انجام تراکنش روی ابزار پذیرش موبایلی، تعداد ابزار، فراگیر بودن، عدم نیاز به تجهیزات مکمل دیگر نظیر کامپیوتر یا گوشی موبایل را نیز می توان ازجمله دیگر عوامل تاثیرگذار بر تعداد تراکنش های ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی دانست. این در حالی است که به منظور استفاده از ابزار پذیرش اینترنتی، به بستر اینترنتی امن و در استفاده از ابزار پذیرش موبایل به وجود دستگاه گوشی تلفن همراه نیاز است که امکان دارد در هنگام خرید در دسترس همگان قرار نداشته باشد. متوسط تعداد تراکنش به ازای هر یک از ابزارها به خوبی این موضوع را نشان می دهد.
بر این اساس متوسط تراکنش هر ابزار پذیرش موبایلی ۱۰/۱۸۴ تراکنش است که اختلاف قابل توجهی نسبت به متوسط تراکنش سایر ابزارها دارد. این در حالی است که به دلیل ممنوعیت های اعمال شده توسط بانک مرکزی بر این ابزار تنها قادر به ارایه خدمت پرداخت قبض و خرید شارژ تلفن همراه بوده و ارایه سرویس های خرید کالا و خدمات و مانده گیری روی این ابزار ممنوع است. به عبارت دیگر ۱۱۹ میلیون تراکنش صادر شده توسط این ابزار تنها تراکنش پرداخت قبض و خرید شارژ است که در قیاس با تعداد تراکنش پرداخت قبض و خرید شارژ سایر ابزارها اختلاف بسیار زیادی مشاهده می شود.
تا پایان خرداد ۱۳۹۶ متوسط مبلغ کارکرد هر ابزار پذیرش موبایلی با اختلاف زیادی در مقایسه با سایر ابزارهای پذیرش در رده اول قرار دارد. این متوسط تا ماه آبان در اختیار ابزار پذیرش اینترنتی قرار داشته که به دلیل افزایش تعداد این ابزار از ابتدای آذرماه، متوسط مبالغ این ابزارها به شدت کاهش یافته است. با بررسی اطلاعات متوسط مبلغ هر تراکنش در هر یک از ابزارهای پذیرش نیز متوجه می شویم تراکنش های ابزار پذیرش موبایلی به طور متوسط کمترین ارزش ریالی را داشته و ابزار پذیرش اینترنتی از این منظر رتبه نخست را دارد.
تعداد و مبلغ تراکنش های ابزار کارتخوان فروشگاهی در خرداد ماه ۱۳۹۶ در مقایسه با اردیبهشت ماه به ترتیب افزایش ۰/۰۷ و ۰/۳۹ درصدی داشته است. تعداد تراکنش های ابزار پذیرش اینترنتی در خرداد ماه نسبت به اردیبهشت ماه افزایش ۰/۱۸ درصدی را تجربه کرده و این در حالی است که مبلغ تراکنش های این ابزار در مدت مشابه کاهش ۰/۴۳ درصدی داشته است. در بررسی تعداد و مبلغ تراکنش های ابزار موبایلی شاهد رشد ۰/۰۴ درصدی مبلغ تراکنش ها و منفی ۰/۲۵ درصدی تعداد تراکنش ها هستیم.
مبلغ تراکنش های ابزار پذیرش کارتخوان فروشگاهی در خرداد ماه ۱۳۹۶ در حالی کاهش ۰/۰۹ درصدی را نسبت به خرداد ۱۳۹۵ تجربه کرده است که تعداد تراکنش های این ابزار در مدت مشابه نرخ رشد ۲/۸۲ درصدی را تجربه کرده است. عملکرد ابزار پذیرش اینترنتی کاملا در جهت عکس ابزار کارتخوان فروشگاهی است به نحوی که در قبال کاهش ۰/۱۲ درصدی تعداد تراکنش های این ابزار مبلغ تراکنش ها افزایش ۰/۰۵ درصدی را تجربه کرده اند. تعداد و مبلغ تراکنش های ابزار پذیرش موبایلی نیز همانند ابزار پذیرش اینترنتی با کاهش ۲/۷ درصدی در تعداد و افزایش ۰/۰۴ درصدی در مبلغ تراکنش ها مواجه بوده است.