مدیریت جهادی در پی اصلاحات
بعد از جبهه گیری ها ی متعدد اتحادیه تاکسی رانی در مقابل پدیده نسبتا نوظهور تاکسی های اینترنتی و تلاش هایی جهت حذف رقیبان فناوری محور که می توان از آن تحت عنوان جدال بین سنت و مدرنیته یاد کرد، بالاخره سازمان تاکسی رانی هم در مقابل توان پلت فرم ها زانو زد و در اقدامی مثبت با راه اندازی پلات فرم تاکسی به موج انقلاب پلات فرمی پیوست.
کارشناس مدیریت رخداد
در پی رضایت مردم از نحوه خدمات متفاوت تاکسی های اینترنتی، حال تاکسی رانی که طی چند دهه اخیر نقش حاکمیتی در عرصه حمل مسافر شهری داشته و می توانست الگوی اولیه ارتقا و تغییر شکل خدمات حمل مسافر را مبتنی بر فناوری کلید بزند، با یک مدیریت جهادی و در عین حال رویکرد اصلاح طلبانه، آغوش خود را جهت خدمت دهی به مسافران باز کرده و وعده سرویس دهی قبل از نوروز 96 را به مردم تهران داده است؛ وعده ای که شروع آن با 8 هزار تاکسی مطرح شد و توسعه سمت عرضه تا 40 هزار تاکسی در نظر گرفته شده است.
شاید بتوان ورود و رویکرد بخش خصوصی به بهره گیری از مزایای پلت فرم در این حوزه را دلیل اصلی خانه تکانی نوروز 96 سازمان تاکسی رانی در اصلاح نگاه سنتی خود در ارایه خدمات شهری عنوان کرد و پذیرش تغییر نگرش و دست زدن به اصلاحات این مجموعه از خدمات شهرداری را مدیون تلاش و سرمایه گذاری بخش خصوصی در استفاده از ظرفیت پلت فرم ها و استقبال مردم دانست.حال با ورود یک بخش دولتی به بازار این حوزه که از امکانات و امتیازات قابل توجه شهرداری برخوردار است، فضای رقابتی وارد فاز جدیدی می شود که در آن هر یک از بازیگران با قدرت تاثیرات شبکه ای (Network Effects) در پی جذب یا حفظ هر دو سوی عرضه و تقاضا خواهند بود. با این تفاوت که در پلت فرم دولتی تاکسی فعلا نه تنها سمت عرضه صرفا محدود به تاکسی های شهرداری است و غیر از این نوع خودروها گزینه دیگری نمی تواند به آن ورود پیدا کند، بلکه ظرفیت 8 هزار تاکسی برای شروع کار در مقایسه با عدد تخمینی 25 و 55 هزار خودرو دو رقیب اصلی بخش خصوصی، شروع سختی را برای این پلت فرم تازه کار در پی خواهد داشت؛ بنابراین در حالی که پلت فرم های بخش خصوصی جدال کسب سهم بازار را در هر دو سوی عرضه و تقاضا ادامه خواهند داد، اما در مواجهه با بخش دولتی، صرفا رقابت به سمت تقاضا محدود خواهد شد.
در فضای کسب و کاری که رقابت عادلانه باشد، کیفیت ارایه خدمات مبتنی بر Value Unit تعیین شده در معماری پلات فرم ها که در اینجا انجام یک سفر موفق و دلپذیر است، در کنار مزیت های رقابتی، فاکتورهای تعیین کننده رشد و بقای پلت فرم خواهد بود. اما آنچه می تواند در جذب تقاضا در کنار فاکتور قیمت مورد توجه و ارزیابی قرار گیرد، طراحی و استفاده صحیح و موثر از KPI است که این امر در بخش خصوصی به درآمد و بقای خدمت دهنده در چرخه حیات پلت فرمی گره خورده است.
حال باید دید که پلت فرم تاکسی به چه میزان این اصول رعایت شده و موثر بخش خصوصی را به خصوص در زمینه حذف راننده تاکسی های شهرداری از چرخه پلت فرمی سازمان خود، در استراتژی های بازاریابی خویش لحاظ خواهد کرد.
اما آنچه وجه مشترک تمامی بازیگران این حوزه است و در رده تاثیرات شبکه ای منفی (NegativeNetwork Effects) قرار می گیرد، استفاده از ابزار کاهش قیمت به عنوان یک مزیت رقابتی است که هر چند در سمت تقاضا به شدت مورد استقبال قرار می گیرد و درآمد کل پلت فرم هم با افزایش تعداد سفر بیشتر می شود، اما در سمت عرضه کاهش درآمد باید با افزایش تعداد سفر جبران شود و این نکته ای است که پلات فرم ها، رانندگان را به پذیرش سفر های بیشتر ترغیب می کنند و پلات فرم تاکسی نیز وعده قیمت پایین تر از رقبای خصوصی را می دهد؛ بنابراین با توجه به میزان استهلاک خودروها به دلیل افزایش تقریبا دو برابری تعداد سفر، هزینه های نگهداری و تعمیر خودرو در گذشت زمان افزایش خواهد یافت.
این تاثیر شبکه ای منفی می تواند موجب ریزش عرضه شده و با توجه به Mass Market بودن این حوزه در جایی مثل تهران که تعداد سفر آن به صورت میلیونی انجام می شود، متعاقبا تبعات منفی آن ریزش تقاضا را نیز به همراه خواهد داشت.
حال آنکه در معماری پلت فرم باید به گونه ای عمل شود که زمینه لازم برای تاثیرات شبکه ای متقابل مثبت (PositiveCross-Side) فراهم شود.