تنظیم گری فین تک
دکتر جعفر محمدی-در فین تک، کسب وکارهای عمدتا نوپا با استفاده از فناوری های نوین اقدام به ارایه سرویس های مالی نوآورانه می کنند. به دلیل وجود حساسیت های بالا در حوزه مالی و همچنین تمایل نوآوری به شکستن حصارهای فعلی، گسترش بدون ضابطه کسب وکارهای فین تک می تواند مخاطرات و نگرانی هایی را به دنبال داشته باشد. از طرف دیگر، نوآوری در سرویس های مالی می تواند منجر به شکوفایی شدید اقتصادی و ایجاد کسب وکارهای جدیدی شود که مدل تجاری آنها با سرویس های مالی فعلی قابل انجام نیست.
در یک رویکرد فعال، هدایت کسب وکارهای نوپای فین تک در مسیر مواجهه با موضوعاتی نظیر چگونگی مدیریت انباشت پول، مدیریت بازیگران فعال در ارایه هر سرویس و نحوه مواجهه با مسائلی نظیر پولشویی، مبارزه با تروریسم و ایجاد بازارهای غیرشفاف می تواند با تدوین دستورالعمل های تنظیم گر انجام شود. موضوعی که تاکنون نه به دلیل پیچیدگی، بلکه به دلیل نبود متولی انجام نشده است.برخورد محدودکننده اخیر با کسب وکارهای بخش پرداخت حوزه فین تک و واکنش جامعه استارت آپی و همچنین کسب وکارهای کوچک و خانگی تاثیرپذیرنده از آن، باعث شد که موضوع فین تک برای نخستین بار در کشور مورد توجه جدی رسانه ها قرار گیرد. توجهی که منجر به رفع موقتی مشکل این کسب وکارها شده است و انتظار می رود که پیگیر رفع پایدار مشکلات این حوزه با تدوین قوانین تنظیم گر در آن باشد. در این فضا تعدادی از نهادهای دلسوز در کشور آستین همت بالا زده اند تا به نوعی این مشکل را به صورت پایه ای حل کنند. ولی واقعیت این است که تلاش های نامنسجم و پراکنده، به جز اینکه منجر به چندصدایی و رو در رو قرار دادن نهادهای مختلف شود، بعید است که به نتیجه قابل اتکایی بینجامد. مگر اینکه نهادی در جایگاه تولی گری این موضوع قرار گیرد که ضمن اراده برای گره گشایی موضوع، اختیار و قدرت کافی نیز برای این موضوع داشته باشد.از شورای پول و اعتبار، به عنوان بالاترین مرجع مالی کشور انتظار می رود که قبل از شروع فعالیت های پراکندهِ نهادهای مختلف، متولی تدوین قوانین تنظیم گری این حوزه را مشخص کرده و از سایر نهادها بخواهد که در این مسیر وی را همراهی کنند. بدیهی است که در تعیین متولی، جنبه های مختلفی باید در نظر گرفته شود که لازم است به دو موضوع کلان در این خصوص پرداخته شود: یکی اینکه فین تک به دنبال ارایه خدمات نوآورانه در هر دو بازار مالی و سرمایه است، در حالی که این دو بازار در کشور ما تقریبا به صورت مستقل از هم اداره می شوند و نکته دوم اینکه، فین تک یک جریان پویای پوسته است که هر لحظه نوآوری های جدیدی در آن عرضه می شود؛ لذا تنظیم گری این حوزه یک فعالیت پیوسته است که نیاز به چالاکی و همراهی متولی دارد.
*مدیر اجرایی مرکز نوآوری فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه صنعتی شریف