گزارش: مسعود فياضي

یکی از کالاهایی که از زمان عرضه آن مدت زیادی گذشته است، اما عملا به صورت عمده وارد بازار ایران نشده All in One است. این کالا همان کامپیوتر کامل است که تمامی قطعات کامپیوتر و به قول معروف کیس کامپیوتر به صورت فشرده در یک مانیتور قرار داده شده است و حتی در نمونه‌های لمسی آن نیازی به ماوس و کیبورد هم نیست.
All in One که تاکنون تنها توسط برند msi و به صورت موردی از دیگر برندها به بازار عرضه شده است نه تنها توجه سازمان‌های دولتی و خصوصا بانک‌ها را به خود جلب کرده است که به جای کامپیوتر که جای زیادی می‌گیرد از All in One که شیک و جمع و جور است استفاده کنند بلکه آن دسته از کاربران خانگی که از کامپیوتر فقط کارایی معمولی یا چندرسانه‌ای و سرگرمی می‌خواهند را نیز وسوسه کرده که به جای خرید یک کامپیوتر با کیس و اسپیکر و کیبورد و ماوس و دیگر متعلقات جاگیر All in One بخرند.
اما در حال حاضر قیمت All in One آنقدر بالاست که فقط برخی از کاربران تجاری با وضعیت مالی خوب و یا بانک‌های خصوصی توانسته‌اند از عهده خرید آن بربیایند، چون عملا شما برای خرید یک All in One مبتنی بر پلات‌فورم اتم اینتل که کارایی پایینی را به شما ارایه می‌دهد باید حداقل یک میلیون تومان و یا بیشتر هزینه کنید، در حالی که با این هزینه می‌توانید دو سیستم پرقدرت با مشخصات فنی بهتر برای خود جمع کنید.
چرا All in One در ایران گران است؟
متاسفانه در کتاب قوانین و مقررات واردات و صادارت کشور هنوز برای کامپیوترهای All in One ردیف تعرفه‌ای در نظر گرفته نشده و All in One در ردیف کامپیوترهای ساخته شده قرار گرفته است و با تعرفه و حقوق ورودی 60 درصدی ترخیص می‌شود. از آنجایی که ساختار بازار کامپیوتر ایران مبتنی بر فروش قطعه و اسمبل کردن قطعات نهاده شده و از این رو اشتغالزایی فراوانی صورت گرفته است تعرفه 60 درصدی سوپاپ اطمینانی برای حمایت از واردکنندگان و فروشندگان قطعات به حساب می‌آید. چون ممکن است با کاهش تعرفه کامپیوترهای ساخته شده و واردات کامپیوترهایAll in One  با قیمت پایین، کسب و کار فروشندگان قطعاتی مانند پردازنده، هارد، رم، مادربورد، کارت گرافیک، کیس، پاور، مانیتور و دیگر قطعات کامپیوتر آسیب ببیند.
چرا All in One ارزان نشود؟
اما آن روی سکه نیز جالب است که ایران جزو معدود کشورهایی است که ساختار بازار کامپیوتر آن مبتنی بر فروش قطعه است و تعرفه 60 درصدی All in One در حال حاضر از سویی باعث نگه‌داشتن و به‌روز نشدن کسب‌وکار واردکنندگان کالاهای فناوری روی حوزه قطعات کامپیوتری که بازارشان نسبت به قبل کم‌رونق‌تر شده می‌شود و از سوی دیگر هم کاربر ایرانی را از خرید کالایی که نیاز دارد محروم می‌کند. اگر سری به بازارهای مرکزی کامپیوتر در تهران بزنید و آمار فروش فروشنده‌ها و سود آنها را از فروش قطعه با فروش کالایی مثل لپ‌تاپ مقایسه کنید می‌بینید که سود و فروش قطعه نسبت به قبل بسیار پایین‌تر آمده است و اغلب، افرادی برای جمع کردن یک سیستم به صورت مجزا می‌آیند که نیاز حرفه‌ای داشته باشند و بازار قطعات کامپیوتری نیز روز به روز کوچک‌تر می‌شود و سود و فروش فروشنده‌ها نیز بیشتر روی لپ‌تاپ است تا قطعات کامپیوتری؛ در حالی که کاربرد اصلی لپ‌تاپ قابل حمل بودن آن است نه جمع و جور بودن آن. بنابراین اگر کسی بخواهد یک کامپیوتر ساخته شده که در عین جمع و جور بودن نخواهد آن را حمل و نقل کند، باید All in One بخرد که در حال حاضر به دلیل بالا بودن قیمت بالای تعرفه این کالا نه واردکننده می‌تواند این کالا را وارد کند و نه برای مشتری به صرفه است که این کالا را بخرد. اما با کاهش تعرفه و قیمت All in One‌ هم کاربری که به یک کامپیوتر جمع و جور نیاز دارد می‌تواند با قیمت مناسب به خواسته‌اش برسد و هم با توجه به رویکرد جدید بازار کامپیوتر، کسب و کار واردکنندگان و فروشندگان رونق پیدا می‌کند.
دو رای متفاوت برای تعرفه All in One
برندهای معتبر فناوری مانند HP، دل، اپل، ایسوس، لنوو و ایسر از سازندگان All in One در جهان هستند و به تازگی نیز شرکت‌های دیگر به ساخت این سیستم‌ها روی آورده‌اند اما به دلیل تعرفه بالای این کالا عملا ما هیچکدام از این برندها را در بازار ایران به صورت عمده نمی‌بینیم و تنها برندی که فعلا در بازار ایران سهم دارد msi است که به دلیل راه‌اندازی خط تولید این کالا و ندادن تعرفه 60 درصدی در بازار ایران توانسته محصولات All in One خود را عرضه کند.
اما متولیان و نهادهای صنفی در مورد تعرفه All in One از نظر رای به کاهش یا باقی ماندن تعرفه به دو گروه تقسیم می‌شوند. یکی از گروه‌ها واردکنندگان و تولیدکنندگان هستند که در یکی از جلسات مشترکی که بین نمایندگان کمیسیون آی‌تی مجمع واردات و نمایندگان کمیسیون سخت‌افزار سازمان نظام صنفی رایانه‌ای برگزار و موضوع تعرفه پیشنهادی سال 91 مطرح شد حضار روی تمامی تعرفه‌ها به اتفاق نظر رسیدند، اما روی تعرفه All in One به دلیل نبود ذینفعان این حوزه در این مورد تصمیم‌گیری نکردند و پیشنهاد تشکیل کارگروهی را برای این موضوع دادند که این کارگروه متشکل از کمیسیون آی‌تی مجمع واردکنندگان، کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر و سندیکای تولیدکنندگان فناوری اطلاعات بود. خروجی این کارگروه نیز پیشنهاد کاهش تعرفه از 60 درصد به 40 درصد و یا حداقل 250 هزار تومان برای ورود هر All in One بود که این نتیجه در قالب پیشنهاد به کمیسیون ماده یک برای تعیین تعرفه سال 91 ارایه شد.
گروه دیگر فروشندگان هستند که متولی آنها یعنی اتحادیه فناوران رایانه که اعضایش قرار است تولیدات و واردات گروه اول را بفروشند به تعرفه 60 درصدی All in One اعتراض دارند و عقیده دارند این تعرفه باید مانند تعرفه لپ‌تاپ به 4 درصد کاهش پیدا کند.
مجمع واردات و سازمان نظام صنفی رایانه‌ای
حسین غروی‌رام، نایب‌رییس کمیسیون آی‌تی مجمع واردات و کمیسیون سخت‌افزار سازمان نصر تهران درباره تعرفه اینکه چرا تعرفه 40 درصدی برای All in One‌ پیشنهاد شد گفت: ما در کارگروه مشترک که با نمایندگان کمیسیون‌های سخت‌افزار سازمان نصر و سندیکای تولیدکنندگان تشکیل دادیم این موضوع را بررسی کردیم و نمایندگان این کمیسیون‌ها که خودشان از واردکنندگان و تولیدکنندگان بزرگ کشور هم هستند رای به کاهش تعرفه از 60 درصد به 40 درصد داده‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا تعرفه این کالا مانند لپ‌تاپ 4 درصد نیست افزود: تعرفه 4 درصدی All in One‌ باعث از بین رفتن کسب‌وکار فروشندگان قطعه می‌شود. ما در زمینه قطعات کامپیوتری مانند مادربورد، کارت گرافیک، رم، هارد و دیگر قطعات برندهای مختلفی داریم که هر کدام نمایندگان و واردکنندگان خاصی دارند که از راه فروش این قطعات کسب درآمد می‌کنند و با تعرفه 4 درصدی برای All in One‌ تمامی این فعالان باید کسب و کارشان را جمع کنند.
به گفته وی چون All in One محصولی شبیه به یک مانیتور است باعث می‌شود عده‌ای به نام All in One با تعرفه 4 درصدی مانیتور هم وارد کنند و از آنجا که مانیتور در کشور تولید می‌شود و تعرفه‌اش 60 درصدی است موجب ضرر و زیان تولیدکننده‌های مانیتور شود.
غروی گفت: از سوی دیگر اینکه می‌گویند تعرفه بالای All in One برای عده خاصی انحصار به وجود آورد را نیز قبول ندارم، چون برعکس از آنجایی که برندهای معدوی در جهان All in One تولید می‌کنند عملا بعدها نیز با کاهش تعرفه واردات این برندها به دست شرکت‌های معدودی که نمایندگان این برندها به حساب می‌آیند می‌افتد و این موضوع انحصار ایجاد می‌کند و این وسط فقط کسب و کار قطعه‌کاران از بین می‌رود.
سندیکای تولیدکنندگان فناوری اطلاعات
اما آیا تولید All in One در کشور امکان‌پذیر است؟ مسعود شنتیایی نایب رییس سندیکای تولیدکنندگان فناوری اطلاعات درباره تولید All in One در ایران می‌گوید: برخی از کالاهای حوزه فناوری اطلاعات به لحاظ سرعت تغییرات فناوری و پیشرفته بودن آنها مانند پردازنده، رم، هارد قابل تولید در کشور نیست، اما برخی از آنها مانند مانیتور، کیس، پاور، کیبورد و ماوس را می‌توان در کشور تولید کرد و ما تولید آنها را در حال حاضر داریم.
وی با بیان اینکه All in One هم جزو آن دسته از محصولاتی است که ما می‌توانیم آن را تولید کنیم، افزود: قرار نیست ما هارد و پردازنده و رم تولید کنیم. مانند مانیتور که در ابتدا تولید آن به صورت مونتاژ بود و با پیشرفت و سرمایه‌گذاری بیشتر تولیدکنندگان داخلی، انتقال تکنولوژی انجام شد و در حال حاضر اکثر قطعات مانیتور به جز پنل در کشور تولید می‌شود و بخش اعظم بازار مانیتور توسط تولید داخل تامین می‌شود. از سوی دیگر تولید در کشورهای در حال توسعه به همین شکل است.
به گفته وی همان‌طور که تولید مانیتور در کشور باعث اشتغالزایی و رونق صنعت در کشور شد، تولید All in One هم می‌تواند اشتغالزایی جدیدی به وجود بیاورد.
وی در پاسخ به این سوال که با این روش چرا لپ‌تاپ در ایران تولید نمی‌شود گفت: در عین اینکه من عقیده دارم با سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ توان تولید لپ‌تاپ را هم داریم باید بگویم که لپ‌تاپ با All in One فرق دارد. لپ‌تاپ جزو محصولات Hi-Tech و کاملا فشرده محسوب می‌شود که بعضی از قطعات آن حتی از هم جدا نمی‌شود، اما All in One از مجموعه قطعاتی تشکیل می‌شود که در یک جا و به عبارتی در یک مانیتور
جمع شده‌اند.
وی افزود: اگر تعرفه All in One به 4 درصد کاهش پیدا کند و واردکنندگان نیز شکل واردات خود را عوض کنند و این کالا را وارد کنند و مصرف‌کننده هم با قیمت پایین این محصول را بخرد، اما این یک رضایت زودگذر است و در این صورت بازار در دست برندهای خارجی قرار می‌گیرد و ما فقط فروشنده خواهیم بود و هیچ اشتغالزایی با ارزش افزوده صورت نمی‌گیرد.بر اساس این گزارش، به جز شرکت ماتریکس که سال گذشته خط تولید All in One را با برند msi آغاز کرده است شنیده می‌شود که شرکت‌های سام‌الکترونیک، مادیران و چند شرکت دیگر هم قصد دارند خط تولید All in One را راه‌اندازی کنند.
اتحادیه صنف فناوران رایانه
اما متولی  دیگر  صنف رایانه یعنی اتحادیه نظر دیگری در مورد تعرفه All in One دارد.
سید مهدی میرمهدی، رییس اتحادیه فناوران رایانه با بیان اینکه ما تعرفه 4 درصدی را به کمیسیون ماده یک برای واردات All in One پیشنهاد دادیم گفت: ما به عنوان متولی صنف منافع سه حوزه واردکننده، تولیدکننده و مصرف‌کننده را در نظر می‌گیریم. اما هنوز کسی را نداریم که در کشور All in One تولید کند و اگر هم هست ما ندیدیم. اگر قرار است عده‌ای به اسم تولید All in One سودی را به جیب بزنند ما با آن مخالفیم چون باید به نفع همه صنف نظر دهیم.
وی با بیان اینکه تعرفه 40 درصدی با تعرفه 60 درصدی هیچ فرقی نمی‌کند و فقط برای چند شرکت انحصار به وجود می‌آورد افزود: در حال حاضر که توان تولید این کالا در کشور وجود ندارد باید به نفع واردکننده، فروشنده و مصرف‌کننده عمل کنیم تا یک بازار رقابتی به وجود بیاید.
به گفته وی با توجه به مشکلات زیادی که از نظر تحریم وجود دارد صنف رایانه باید کسب‌وکارش به روز شود تا هم تجارت فعالان بازار رونق پیدا کند و هم مصرف‌کننده کالای به‌روز را با قیمت مناسب‌تری بخرد.وی درباره این موضوع که کاهش تعرفه All in One بازار قطعات کامپیوتری را دچار رکود می‌کند گفت: به نظر من بازار باید به روز شود و رقابت به وجود بیاید. مانند لپ‌تاپ که تعرفه‌اش 4 درصد است و در حال رقابت با PC‌ است.