با توجه به این موضوع در آخرین گزارش سال به بررسی بازار کامپیوتر و دیجیتال در سالی که هفته پایانی آن را می گذرانیم، پرداخته ایم. اگر به این موضوع علاقه مندید، این گزارش را بخوانید.
رکوردزنی دلار و گرانی کالاهای کامپیوتری
نرخ دلار و نوسانات آن عاملی مهم و تاثیرگذار بر روند عرضه و تقاضا در بازار کالاهای کامپیوتر و دیجیتال است و با توجه به بروز نوسانات نرخ دلار آزاد که از ابتدای سال 95 با آن مواجه بودیم، بازار خرید و فروش کامپیوتر که از هفته دوم فروردین ماه فعالیت خود را آغاز کرده بود، با یک رکود سنگین مواجه شد.
این روند ادامه داشت و در یک برهه زمانی هفت ماهه دلار آزاد بین رقم های 3 هزار و 200 تا 3 هزار و 500 تومان در نوسان بود؛ اما از اوایل آبان ماه و در پی انتشار خبری در رابطه با پیش بینی رییس کل سابق بانک مرکزی مبنی بر رشد نرخ دلار به رقم بالاتر از 4 هزار تومان، ناگهان نرخ دلار روندی صعودی در پیش گرفت و ظرف مدت یک ماه قیمت دلار آزاد به حدود 4 هزار و 200 تومان رسید. نتیجه این اتفاق گرانی ناگهانی کالاهای کامپیوتری و رکود کامل بازار کامپیوتر بود.
این روند تا دی ماه ادامه داشت و از اواسط دی ماه نرخ دلار آرام آرام روندی نزولی در پیش گرفت. به طوری که هم اکنون قیمت دلار آزاد به حدود 3 هزار و 470 تومان رسیده است. نتیجه این اتفاق رونق نسبی کالاهای میان قیمت و ارزان قیمت در بازار کامپیوتر و دیجیتال است. اما این رونق نسبی به هیچ وجه به معنی خروج بازار از حالت رکود نیست؛ چرا که به گفته کارشناسان، تا زمانی که تعادل در زمینه عرضه و تقاضا ایجاد نشود و تمام گروه های کالایی مخاطب نداشته باشند، نمی توان گفت بازار از حالت رکود خارج شده است.
رشد قاچاق نوت بوک، تجهیزات کامپیوتری و کالاهای دیجیتال
رشد قیمت و کاهش موجودی کالاهای کامپیوتری و دیجیتال که به دلیل کاهش حجم واردات از مبادی رسمی صورت گرفت و آمار ارایه شده از سوی گمرک نیز گواه این موضوع است، رشد قاچاق را در پی داشت.
اگر چه متولیان امر زیر بار قاچاق نوت بوک نمی روند، اما کارشناسان می گویند: حدود 50 درصد نیاز بازار نوت بوک را نمونه های قاچاق تامین می کنند که بیشتر این نمونه ها را شرکت های شبه رسمی وارد کشور می کنند.
در زمینه کالا و تجهیزات دیجیتال نظیر دوربین، تجهیزات عکاسی، انواع تلویزیون، ساندبار و حتی دستگاه های گیرنده دیجیتال، سیستم های صوتی و تصویری خودرو و همچنین تجهیزات سرگرمی نظیر کنسول های بازی آمار واردات قاچاق بسیار بالاست.کارشناسان می گویند: رشد قیمت دلار آزاد، کاهش نقدینگی واردکنندگان رسمی، افزایش هزینه های گمرکی و در کنار آن افزایش موانع و سخت گیری های وارداتی موجب شده است واردکنندگان به سمت قاچاق رفته و موقعیت بازار را به خطر اندازند.
تشدید نظارت بر خدمات پس از فروش در بازار کامپیوتر
از اواسط سال گذشته بحث ساماندهی بازار خدمات پس از فروش توسط اتحادیه فناوران رایانه تهران مطرح و از اواخر سال گذشته این طرح درباره برخی کالاها به اجرا درآمد. اوایل سال جاری نیز اتحادیه فناوران رایانه طرح ساماندهی بازار خدمات پس از فروش را پیگیری و اجرا کرد. اما اواسط و در جریان برگزاری الکامپ، اتحادیه فناوران رایانه از اجرای طرح «گارانتی بااصالت» با همکاری سازمان حمایت از حقوق مصرف کننده خبر داد.
طرحی که قرار است از ابتدای سال 96 اجرایی شود و تاکنون 50 شرکت به عنوان ارایه دهنده خدمات پس از فروش معتبر از سوی اتحادیه و سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان معرفی شده اند.
قرار بر این است که اتحادیه بر فعالیت شرکت های ارایه دهنده خدمات پس از فروش نظارتی همه جانبه و جدی داشته باشد. رتبه بندی شرکت ها گام دیگری است که اتحادیه قول عملی کردن آن را طی سال آینده داده است.
افزایش سخت گیری و ممنوعیت های وارداتی
در سالی که در حال گذر از آن هستیم، در برهه هایی از زمان شاهد ممنوعیت ترخیص کالاهایی چون نوت بوک، تبلت، تلویزیون و ... از سوی گمرک جمهوری اسلامی ایران بودیم.
اگرچه این اقدام موقتی بود و ظرف دو هفته محموله های وارداتی ترخیص شدند؛ اما این اتفاق در یک برهه زمانی 15 روزه، درکنار بروز نوسانات نرخ دلار آزاد، موجب گرانی بیشتر کالاهای کامپیوتری شد.
علت جلوگیری گمرک از ترخیص محموله های وارداتی نوت بوک و تبلت، نبود نمایندگی رسمی برای برخی از برندها عنوان شده بود که البته این مشکل طی دو هفته رفع و محموله های وارداتی ترخیص شدند. در بیان علت جلوگیری از ترخیص محموله های وارداتی تلویزیون هم باید بگوییم که برخی از واردکنندگان تلویزیون های 32 تا 40 اینچ، برای پرداخت تعرفه گمرکی کمتر (26 درصد به جای 54 درصد) تلویزیون های 32 تا 40 اینچی را مانیتور اظهار کرده و گمرک نیز متوجه این موضوع شده از ترخیص محموله ها خودداری کرد. در نهایت واردکنندگان با پرداخت مابه التفاوت حقوق گمرکی محموله های وارداتی را ترخیص کردند.
همسایگی صنف آی تی و پوشاک
در پی بروز آتش سوزی ساختمان پلاسکو، بازار کامپیوتر نور تهران پذیرای کسبه بازار سوخته پلاسکو شد.
البته بنیاد مستضعفان بخشی از اجاره بهای کسبه پلاسکو را پرداخت کرد و به این ترتیب صنف پوشاک همسایه کامپیوتر فروش ها شد.
این اقدام اگر چه به نفع کسبه پلاسکو صورت گرفت، اما برخی از کسبه پلاسکو که موقعیت واحد تجاری و فروشگاهی آنها در طبقات اول و همکف پلاسکو بود، نسبت به موقعیت قرارگیری واحد های شان در مجتمع نور اعتراض داشته و اعلام کردند حاضر نیستند در این واحدها مستقر شوند. در نهایت تعدادی از کسبه در واحدهای تجاری مجتمع نور مستقر شده و گروه متعرض نیز به صورت شخصی نسبت به اجاره محل کسب خود اقدام کردند.
در هر صورت استقرار کسبه پلاسکو در مجتمع نور موجب رونق این بازار و همچنین بازار کامپیوتر شد؛ چرا که مشتریان این صنف برای تامین نیاز خود از بازار کامپیوتر، نسبت به قبل راه کوتاه تری در پیش داشتند.