در هر حال در شرایط فعلی با توجه به رشد قیمت دلار و تعرفه بالای واردات این کالا (حدود 50 درصد) این کالا در رده لوکس های کم مخاطب قرار گرفته و همین موضوع موجب شده است که بیشتر علاقه مندان به بازی های کامپیوتری به ناچار سراغ بازی های موبایلی یا کامپیوتری بروند.

اما دلیل در نظر گرفتن چنین تعرفه ای برای این کالاها چیست و در شرایطی که در زمینه تولید دستگاه های اصلی بازی نظیر ایکس باکس و پلی استیشن هیچ تولید داخلی نداریم، چرا تغییری در تعرفه ورودی این کالاها اعمال نمی شود. در کنار این موضوع، بحث قاچاق کنسول های بازی، تجهیزات جانبی و حتی نرم افزارهای بازی مطرح است که در این گزارش به آنها پرداخته شده است. 

در سال های اخیر و به ویژه پس از آغاز نوسانات نرخ دلار آزاد، شاهد رشد شدید قیمت در زمینه کنسول های بازی بودیم. شاید بگویید این رشد قیمت درباره تمام کالاهای حوزه دیجیتال مشهود است، اما بنا به دلایلی چون مجموع حقوق ورودی 50 درصدی واردات کنسول های بازی، این رشد قیمت درباره این کالاها محسوس تر است.

این موضوع اگرچه به ریزش شدید تقاضا برای تجهیزات سرگرمی منجر شد، اما از سویی به دلیل نیاز بازار به تامین موجودی به ناچار بازار به سمت قاچاق رفت.

به طوری که بر اساس اعلام کارشناسان اکنون حدود 80 درصد موجودی بازار این کالا از طریق قاچاق تامین می شود. 

در این باره حسن کریمی قدوسی، مدیرعامل بنیاد بازی های رایانه ای نیز چندی پیش از قاچاق 100درصدی واردات کنسول بازی های رایانه ای و ابزارهای جانبی آن به کشور خبر داد و تنها علت قاچاق کنسول بازی های رایانه ای را بالا بودن تعرفه گمرکی این کالا دانست.

به گفته وی، وارد کنندگان برای واردات کنسول بازی های رایانه ای از طریق مبادی رسمی باید به همراه تعرفه، مالیات بر ارزش افزوده نیز بپردازند که عوارض پرداختی آن بیش از 50 درصد می شود. بنابراین به دلیل مقرون به صرفه نبودن آن به واردات غیررسمی روی می آورند.

مدیرعامل بنیاد بازی های رایانه ای با بیان اینکه کنسول بازی های رایانه ای در کشور تولید نمی شود و به دلیل تکنولوژی خاص آن به این زودی ها امکان تولید این کالا در کشور وجود ندارد، گفت: کنسول بازی های رایانه ای کالایی کاملاً وارداتی محسوب می شود؛ بنابراین باید تعرفه واردات آن کاهش یابد تا از طریق مبادی رسمی و قانونی وارد کشور شود.

در این باره یکی از عرضه کنندگان مطرح کنسول های بازی در پاساژ پایتخت نیز اعلام کرد: هم اکنون برخی از تولیدکنندگان داخلی اقدام به تولید تجهیزات گیمینگ می کنند، اما هرگز کنسول های اصلی مثل ایکس باکس، پلی استیشن و کنسول های نینتندو قابلیت تولید در کشور را نخواهند داشت و علاوه بر این ما حتی در زمینه تولید نرم افزار و تجهیزات جانبی در این زمینه با مشکلات بسیاری مواجه هستیم. پس نمی توان ادعا کرد به دلیل حمایت از اندک تولیدکنندگان داخلی تعرفه بالا برای واردات تجهیزات سرگرمی دیجیتال در نظر گرفته شده است. وی افزود: نتیجه این اقدام رشد قاچاق است و در شرایط فعلی بیش از 80 درصد کنسول های موجود در بازار قاچاق هستند و بدون گارانتی یا با گارانتی های بی نام و نشان یا شرکتی به فروش می رسند و شرکت هایی که بابت این کالا خدمات پس از فروش ارایه می دهند، در بسیاری موارد بابت ارایه خدمات متضرر می شوند.

به گفته کارشناسان، به نظر می رسد دولت هر کالایی را که جنبه مصرف گرایی داشته، لوکس در نظر گرفته و به همین دلیل برای این کالاها تعرفه بالا در نظر گرفته است. اما این اقدام نتیجه ای جز رشد قاچاق در بر نداشته است.

بر اساس آنچه گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که در 10 ماه اول سال 95، حدود 369 هزار و 898 کیلوگرم کنسول بازی از مبادی رسمی وارد شده است که با در نظر گرفتن میانگین وزن 4 کیلوگرم برای هر جعبه کنسول بازی، تنها 92 هزار و 474 دستگاه کنسول بازی از مبادی رسمی وارد کشور شده است.

این درحالی است که بر اساس اعلام مدیرعامل بنیاد بازی های رایانه ای، از جمعیت 79 میلیونی کشور، 23 میلیون نفر بازی های موبایلی و رایانه ای انجام می دهند که از این جمعیت 53 درصد به صورت مستمر حداقل روزی 79 دقیقه بازی می کنند.

از این جمعیت 23 میلیونی نیز 6 درصد بازی های رایانه ای را با کنسول بازی می کنند. به عبارتی از نیاز 6 درصد از جمعیت 23 میلیون نفری کنسول باز کشور به این تجهیزات حدود یک میلیون و 380 هزار دستگاه است که از این تعداد کمتر از یکصد هزار دستگاه از مبادی رسمی وارد کشور می شود.

این آمار به خوبی گویای رشد قاچاق در بازار کنسول های بازی در خوش بینانه ترین حالت است. به گفته کارشناسان این رقم درباره نرم افزارهای بازی بسیار بیشتر است؛ چرا که بسیاری از کاربران به هوای بازی های جدید سراغ خرید کنسول می روند و از آنجا که وزارت ارشاد همچنان سخت گیری های سابق را در زمینه عرضه بازی های هولوگرام دار اعمال می کند، دست فروشان آزادانه از این بازار سود می برند.