کلیک روی خدمات بانکداری الکترونیکی
نگاهی به تاریخچه بانکداری ایران حکایت از آن دارد که بانک های دولتی تا پیش از تولد بانک های خصوصی چندان در جلب رضایت مشتریان موفق نبودند. تمرکز حجم بالای کار در بانک های دولتی و فقدان رقابت شاید دلیلی بر بروز این نقیصه بود. با روی کار آمدن بانک های خصوصی که رقابت جای خود را در میان بانک ها باز کرد، به سرعت رشد خدمات بانکداری الکترونیکی هم که جرقه اش در بانک های دولتی زده شده بود افزوده شد.
گزارش: اقدس قلی زاده
تاریخچه بانکداری الکترونیکی در ایران
سابقه فعالیت بانکداری الکترونیکی در ایران به سال ۱۳۵۰ برمیگردد. در آن زمان بانک تهران با در اختیار گرفتن ۷ تا ۱۰ دستگاه خودپرداز در شعبههای خود نخستین تجربه پرداخت اتوماتیک پول را تنها در همان شعبه نصب شده رقم زد. اما بعد از انقلاب این پروژه به تدریج به دست فراموشی سپرده شدتا اینکه اواخر دهه ۶۰ بانکهای کشور با توجه به کاربرد کامپیوتر شخصی و احساس نیاز به اتوماسیون عملیات بانکی به رایانهای کردن عملیات بانکی پرداختند. طرح جامع اتوماسیون بانکی پس از مطالعه و بررسیهای گوناگون در قالب پیشنهادی برای تحولی جامع در برنامهریزی فعالیتهای انفورماتیکی بانکها به مسوولان شبکه بانکی ارایه شد که با مصوبه مجمع عمومی بانکها در سال ۷۲ طرح جامع اتوماسیون سیستم بانکی شکلی رسمی به خود گرفت. در همان سال بانک مرکزی، شرکت خدمات انفورماتیک را به عنوان سازمان اجرایی طرح جامع انفورماتیک سیستم بانکی تاسیس کرد.
به دنبال آن شتاب بانک مرکزی در یک تیرماه سال ۸۱ تاسیس شد و با هدف فراهم کردن زیر ساخت بانکداری الکترونیکی آغاز به کار کرد. شتاب با ایجاد ارتباط بین دستگاههای خودپرداز سه بانک کشاورزی، توسعه صادرات و صادرات ایران متولد شد. بانکهای خصوصی سامان وکارآفرین نیزدرخواست کردند که درآزمایشهای اولیه شتاب حضورداشته باشند. اولین محصول بانکداری الکترونیکی در ایران از بانک ملی آغاز شد که به نام “سیستم سیبا” شهرت دارد. البته در زمینه رایانهای شدن شعبه، بانک صادرات و ملت نیز کار خود را زود آغاز کردند. بانک صادرات با سرمایهگذاری سنگین، سیستم سپهر را راهاندازی کرد و استفاده از کارت در بانکداری الکترونیکی برای بار اول در بانک صادرات و سپه آغاز شد که از سیستم خودپرداز ATM استفاده میکردند در این میان با تاسیس بانکهای خصوصی، روند الکترونیکی شدن فعالیتهای بانکی شتاب بیشتری گرفت.حال در جریان رقابتی هرازگاهی خبر تولد یک خدمت جدید بانکداری الکترونیکی که امتیازی برای بانک مربوطه است، شنیده میشود با کلیک بر روی لینک بانکداری الکترونیکی برخی بانکها خدمات الکترونیکی آنها مانیتور شد.
بانک ملی
بانک ملی خدمات بانکداری الکترونیکی را در سه بخش خدمات مبتني بر حساب، خدمات مبتني بر کارت و ساير خدمات ارایه میدهد. خدمات مبتني بر حساب شامل سيستم بانکداري اينترنتي (سبا)، خدمات اينترنتي (صورتحساب)، دريافت شناسه بانکي (شبا) و پيگيري پرداختهاي غير حضوري قبوض میشود. خدمات مبتني بر کارت نیز مواردی را در بر میگیرد که عبارتند از انتقال وجه اينترنتي، دريافت مانده حساب، پرداخت اينترنتي قبوض، شماره کارت تسهیلات غیرمتمرکز و خرید شارژ کارت ایرانسل. و اما ساير خدمات نیز همراه بانك ملي، سيستم گزارشات سازمان ثبت، دستور پرداخت گروهي درسامانه ACH، نرم افزار وصول و واريز دستهاي چکها و ارسال كد ملي مشتريان را در برمیگیرد.
بانک تجارت
بانک تجارت همچنین در عرصه بانکداری الکترونیکی در کنار دیگر بانکها خدماتی را به مشتریان خود ارایه میدهد. اینترنت کارت اولین بخش ازخدمات موجود است که مشاهده مانده کارتهای عضو شبکه شتاب، انتقال وجوه به حسابهای عضو شبکه شتاب، پرداخت قبوض با کارتهای عضو شبکه شتاب و خرید شارژ ایرانسل عناوین آن را تشکیل میدهد. در کنار آن بانکداری اینترنتی هم در لیست خدمات الکترونیکی بانک تجارت قرار دارد، مسدود کردن تجارت کارت، دریافت مانده و سه گردش آخر حساب، انتقال وجوه بین حسابهای معرفی شده، پرداخت قبوض خدماتی، مشاهده صورتحساب در یک محدوده زمانی و ساتنا اینترنتی وجوه آن را تشکیل میدهند.سامانه موبایلبانک هم خدمت دیگری است که در این بخش مشتری میتواند با توجه به نوع تلفن همراه خود اقدام به جستوجو و دریافت نرمافزار بانکداری همراه بانک تجارت منطبق با نوع گوشی خود کند.
بانک سامان
بانک سامان که در گروه بانکهای خصوصی جای میگیرد با بهرهگیری از فناوری اطلاعات خدمات الکترونیکی خود را در دو بخش بانکداری الکترونیکی و خدمات کارت به مشتریانش ارایه میدهد. اینترنت بانک، موبایلبانک، تلفنبانک، E-mail بانک و پرداخت الکترونیکی قبوض از جمله خدمات بانکداری الکترونیکی است. اما در کنار این بخش خدمات کارت قرار می گیرد که کارت پول سامان، کارت خرید اینترنتی سامان ،کارت اعتباری سامان کارت خریدهدیه سامان ،بن کارت سامان و
کارت دوقلوی اعتباری سامان انواع آن است.
بانک اقتصاد نوین
خدمات بانكداري الكترونيكي اقتصاد نوین هم در کنار سایر خدمات بانکی به متقاضیان ارایه میشود.اينترنت بانك، شماره شبا، پرداخت قبوض، مديريت پرداختهاي الكترونيكي فروشنده، پرداخت اينترنتي وجوه نمايندگان ايساكو، سفر كارت و موبايل بانك در سبد خدمات بانکداری الکترونیکی بانک اقتصاد نوین جای گرفته است.
بانک پارسیان
بانک پارسیان در فهرست خدمات بانکداری الکترونیکی خود تلفنبانک، ایمیلبانک، اینترنت بانک، کارتهایبانکی، پرداختقبوض، بانکداری موبایل، شارژ سیمکارتهای اعتباری و خرید آنلاین (پرداخت الکترونیکی) را جای داده است.
بانک صادرات
بانکداری الکترونیکی بانک صادرات که بیشتر با نام سپهر شناخته شده است سیستمی آنلاین و متمرکزاست که بستری گسترده را برای ارایه تمامی خدمات نوین بانکی (خودپرداز، سپهرکارت، کارتهای اعتباری، تلفنبانک، بانکداری اینترنتی و غیره) فراهم میآورد. ساتنا، بانکداری اینترنتی، همراه بانک، دریافت صورتحساب، مشاهده صورتحساب، پایانه فروش (POS)، پرداخت قبوض و انتقال وجه از دیگر خدمات است که در کنار سپهر ارایه می شوند.
بانک شهر
اینترنت بانک، خدمات کارت، تلفنبانک، ساتنا
خودپرداز، شبا و پیگیری تراکنشهای ناموفق در لینک خدمات بانکداری الکترونیکی بانک شهر قرار دارد.
بانک تات
بانک تات که از عمر تاسیس آن زمان زیادی نمیگذرد در سه قالب خدمات مبتني بر حساب، خدمات مبتني بر کارت و سایر خدمات در عرصه بانکداری الکترونیکی فعال است.
خدمات مبتني بر حساب، سیستم بانکداری الکترونیکی (سبا)، خدمات اينترنتي (صورتحساب) دريافت شناسه بانکي (شبا) و پيگيري پرداخت غير حضوري قبوض را در بر میگیرد.
خدمات مبتني بر کارت نیز شامل انتقال وجه اينترنتي، دريافت مانده حساب و پرداخت اينترنتي قبوض است و اما در سایر خدمات، همراه بانك تات
ارسال کدملي مشتريان، نرمافزار وصول و واريز دستهاي چک و سيستم گزارشات سازمان ثبت جای گرفتهاند.
بانک سپه
بانک سپه از قدیمیترین بانکها در تاریخ بانکداری ایران است که در کنار سایر خدمات برای حفظ مشتریان خود به بانکداری الکترونیکی هم روی آورده
است. تلفنبانک، اینترنت بانک، همراه بانک سپه، سپه پیام، خدمات دستگاههای خودپرداز (ATM)، پایانههایفروش (POS)، سفرکارت ملی، بنکارت، واریز و برداشت بهنگام (Online)، ساتنا (RTGS)، رزرواسیون اینترنتی با سفرکارت ملی، شماره حساب بانکی ایران (شبا)، انتقال وجه به تمام کارتهای عضو شتاب، خرید شارژ تلفن همراه با کارت بانکهای عضو شتاب وپرداخت قبوض از حسابهای متمرکز خدمات الکترونیکی بانک سپه است که ارایه میشود.
بانک انصار
در بررسی خدمات بانکداری الکترونیکی بانکها بانک انصار آخرین بانکی بود که روی گزینه خدمات بانکداری الکترونیکی آن کلیک شد. اینترنت بانک ، موبایل بانک،sms بانک، تلفنبانک و پرداخت قبوض از خدماتی است که این بانک به مشتریان
خود ارایه میدهد.