نقدی که کارشناسان به طرح «سامانه جامع مدیریت پذیرندگان» شاپرک وارد می‌کنند
توزیع جغرافیایی نا همگون مقدم بر ساماندهی دستگاههای کارتخوان است
کارتخوانها در حال حاضر یکی از کاربردیترین ابزارهای پرداخت الکترونیکی به گواه آمار شاپرک به شمار میآیند. جدا از اینکه براساس استانداردهای پرداخت در دنیا سهم بالای کارتخوانها از تراکنشهای مالی منطقی است یا نه؟ خود این بازار از نوعی بی سروسامانی جدی رنج میبرد که به باور کارشناسان نیاز جدی به مدیریت دارد. یکی از مهمترین ایرادها هم در این حوزه توزیع جغرافیایی نا همگون این ابزار در کشور است. به طوری که در شهرهای بزرگ با انبوهی از کارتخوانهای بدون استفاده نصب شده در خرد ه فروشیها و اصناف مواجه هستیم و از آن طرف شهرهای کوچکتر از فقر گسترش این ابزار رنج میبرند.
منصور اولی
شاید به همین دلیل بود که شرکت شاپرک به عنوان متولی مدیریت پرداخت در کشور طرح «سامانه جامع مدیریت پذیرندگان» را در دستور قرار داده است. اما کارشناسان در ارزیابی اجرای این طرح بر این باورند انتظاری را که دارند هنوز برآورده نشده است. به باور کارشناسان بانک مرکزی باید به صورت کلیتر و جدیتر به موضوع توزیع جغرافیایی ابزارهای پرداخت ورود کند.
توزیع نامتوازن ابزارهای پرداخت
بسیاری از کارشناسان با انتقاد از توزیع نامتوازن دستگاههای کارتخوان و سایر ابزارهای پرداخت در کشور بر این باورند تمرکز بیش از حد این ابزارها در شهرهای بزرگ ازجمله تهران علاوه بر ناعدالتی در توزیع این امکانات موجب هدررفت بیهوده هزینهها هم میشود.
حامد منصوری، مدیر عامل آسان پرداخت در این باره با بیان اینکه سامانه جامع مدیریت پذیرندگان با هدف ایجاد توازن و تعادل در توزیع دستگاه های کارتخوان راه اندازی شده است، معتقد است: وجود کارتخوانهای متعدد در واحدهای صنفی و بدون استفاده ماندن بسیاری از آنها، واقعیتی است که تقریبا همه شهروندان به دفعات با آن مواجه بودهاند. این تصویر اما تنها بخشی از واقعیت است، جنبه دیگر آن کمتر به چشم شهروندان میآید؛ چراکه تجمع و تعدد کارتخوانها معمولا در واحدهای صنفی شهرهای بزرگ اتفاق میافتد و در بسیاری از شهرهای کوچکتر و مناطق دورتر نسبت به مراکز استانها و غیره نه تنها شاهد چنین وضعیتی نیستیم؛ بلکه در بسیاری موارد با وجود نیاز، ابزارهای پرداخت الکترونیکی در دسترس نیست. این پراکندگی نامتوازن بدون شک، نتیجه نبود تصویری جامع از توزیع جغرافیایی دستگاههای کارتخوان و فقدان بررسی های میدانی و نیازسنجی دقیق درباره میزان نیاز به ابزارهای پرداخت است.
وی افزود: به نظر می رسد «سامانه جامع مدیریت پذیرندگان» با همین هدف توسط شاپرک راه اندازی شده است، اقدامی که کاش زودتر انجام می شد تا شاید طی سال های گذشته شاهد اتلاف منابع کمتری برای توزیع نامتوازن ابزارهای پرداخت بودیم. بر همین اساس باید فرصت را مغتنم دانست تا با پیوستن هرچه سریع تر شرکت های ارایه دهنده پرداخت به این سامانه و اعمال فشار بر شبکه بانکی برای تصحیح اطلاعات پذیرندگان زمینه بهبود شرایط و جلوگیری از اتلاف هرچه بیشتر منابع ملی را مهیا کرد.
به هر حال به نظر میرسد توزیع جغرافیایی ابزارهای پرداخت و به خصوص کارتخوانها در کشور نیاز به بازنگری و ساماندهی جدی دارد و باید دید طرح شاپرک از عهده انجام آن برمیآید؟