روابط عمومی گمرک- عباس معمارنژاد، ريیس کل گمرک ایران با اعلام این خبر گفت: نظر به اینکه مبارزه با پدیده شوم قاچاق کالا یکی از مصادیق جهاد اقتصادی قلمداد شده و سیاستگذاری و برنامه‌ریزی برای پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است و از آنجا که گمرک به‌عنوان مرزبان اقتصادی در مرزهای رسمی کشور مستقر و علاوه بر نظارت بر ورود و خروج کالا، طبق قانون نحوه اعمال تعزیرات حکومتی راجع به قاچاق کالا و ارز درخصوص پرونده‌های قاچاق به‌عنوان سازمان شاکی اقدام می‌کند، به‌منظور پیشگیری و مبارزه همه‌جانبه با قاچاق کالا و تخلفات گمرکی در مبادی رسمی، بسته سیاستی، پیشگیری و مبارزه با قاچاق کالا و تخلفات گمرکی، تهیه و ابلاغ شده است.
وی افزود: این بسته سیاستی مشتمل بر چهار سرفصل شامل پیشگیری از شکل‌گیری بسترهای قاچاق کالا و تخلفات گمرکی، نظارت بر عملیات گمرکی، پیگیری دقیق پرونده‌های متشکله قاچاق و اشراف کامل نظارتی و آماری بر عملکرد است که انتظار می‌رود با توجه به نامگذاری سال 1390 از سوی مقام معظم رهبری به‌عنوان سال جهاد اقتصادی، بتواند در جهت کاهش میزان قاچاق و تبعات آن بر فعالیت‌های سالم اقتصادی در کشور تاثیرگذار باشد.
معاون وزیر اقتصاد از تجهیز گمرکات ورودی و خروجی به دستگاه‌های مدرن پرتونگاری، توزیع منطقی عملیات گمرکی با بهره‌گیری از طرح آمایش سرزمینی و تخصصی كردن گمرکات اجرایی به عنوان عوامل موثر در پیشگیری از شکل‌گیری بسترهای قاچاق کالا و تخلفات گمرکی یاد کرد.
  پیشگیری از شکل گیری بسترهای قاچاق کالا و تخلفات گمرکی
 پیشگیری از شکل گیری بسترهای قاچاق کالا و تخلفات گمرکی شامل موارد ذیل است:
-تجهیز گمرکات ورودی و خروجی که سهم عمده‌ای در واردات، صادرات و ترانزیت دارند به دستگاه‌ها و سیستم های پیشرفته کنترلی نظیر X-RAY ، Gamma Ray، دوربین مداربسته، دروازه‌های ورودی الکترونیکی و غيره با استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی.
- توزیع منطقی عملیات گمرکی با بهره‌گیری از طرح آمایش سرزمینی گمرک به نحوی که در هر یک از گمرکات، حجم عملیات با امکانات و تجهیزات آن گمرک براي اعمال کنترل‌های لازم متناسب باشد.
- تخصصی كردن گمرکات اجرایی براساس کالاهای هدف به منظور نظارت دقیق بر ورود و خروج کالا با بهره‌گیری از کارشناسان متخصص(با عنایت به تنوع کالاهای وارداتی و صادراتی کشور، منظور تعیین دقیق نوع کالا، ارزش و تعرفه آن، ضرورت دارد براي اعمال کنترل‌های دقیق‌تر در مورد برخی از کالاهای مهم و حساس، ارزیابان و کارشناسان گمرکات اجرایی آموزش های تخصصی مرتبط را طی كنند).
 در همین راستا گمرکات تخصصی برای واردات و صادرات تعیین شده تا کالاهای مزبور فقط از گمرکاتی که از حیث نیروی کارشناسی و امکانات برخوردار هستند ترخیص شوند. بنابراین گمرکات تخصصی در رویه واردات و صادرات   عملیات گمرکی را انجام می‌دهند.
-تبادل اطلاعات با دستگاه‌ها و مراجع مسوول و نظارتی در حوزه ترانزیت به منظور کنترل بهینه عملیات ترانزیت از جمله استفاده نیروی انتظامی و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای از سامانه کنترل ترانزیت براي نظارت در طول مسیر کامیون‌ها.
-حراست از اسناد گمرکی و ایمن سازی آنها با استفاده از فناوری های نوین (مثل RFID و بارکد دوبعدی، هولوگرام و ...) به منظور پیشگیری از جعل و سوء استفاده از اسناد گمرکی.
- استفاده از سامانه الکترونیکی براي انجام هرگونه عملیات گمرکی به منظور به حداقل رساندن مراجعه حضوری ترخیص کاران و صاحبان کالا از جمله سامانه اظهار از راه دور و نیز استقرار سامانه کنترل کالا در درب خروج در گمرکات اصلی و مهم کشور.
- طراحی و بهره برداری از پلمب مطمئن و پیشرفته براي کنترل های گمرکی.
  نظارت بر عملیات گمرکی
یکی از سرفصل های بسته سياستي پيشگيري و مبارزه با قاچاق كالا و تخلفات گمركي نظارت بر عملیات گمرکی است.این محور شامل ترانزیت خارجی،صادرات و واردات است.
ترانزیت خارجی: مسوولان گمرکات اجرایی موظفند با تشکیل کمیته تخصصی در باره رویه ترانزیت خارجی نسبت به پیاده سازی فرآیند استاندارد و پیگیری ردیف‌های مرزی تسویه نشده اقدامات قانونی معمول (درصورت احراز قاچاق تعقیب قانونی و از جهت وصول تضمین‌های اخذ شده از طریق امور مالی پیگیری شود) و چنانچه در این مورد با مشکلاتی مواجه شده‌اند، ضمن پیگیری، درصورت رفع نشدن آن، مراتب را به گمرک ایران منعکس تا اقدامات لازم به عمل آید. (موضوع بخشنامه‌های شماره 187980 مورخ 19/8/88 ؛ شماره 3483 مورخ 17/1/90 اداره کل نظارت بر ترانزیت و بخشنامه شماره 231673 مورخ 4/11/89 معاونت حقوقی).
همچنین مسوولان گمرکات اجرایی موظفند ضمن نظارت بر الصاق پلمب به محفظه کالا و تانکرهای حامل محموله‌های ترانزیتی، نسبت به آموزش نیروهای تحت امر براي آشنایی هر چه بیشتر با نحوه الصاق صحیح پلمب (به منظور پیشگیری از هرگونه تخلفات احتمالی) اقدام لازم بعمل آورند. (بخشنامه شماره 191367 مورخ 12/9/89 دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات).
اعلام وصول کالاهای ترانزیتی در گمرکات اجرایی مقصد باید توسط دو نفر از کارشناسان خبره به عمل آید و با استفاده از سیستم های موجود بین گمرکات مبدا و مقصد، وصول کالاهای ترانزیتی پیگیری شود. همچنین به منظور پیشگیری از تخلفات احتمالی و قاچاق توسط شرکت‌های حمل و نقل، تسهیلات ویژه (از قبیل پذیرفتن بن بیمه و غيره) به شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی خوشنام اعطا و نسبت به شرکت های متخلف و دارای سابقه قاچاق، محدودیت های قانونی در چارچوب مقررات اعمال و از اعطای تسهیلات ویژه مثل بن بیمه خودداری شود. (بخشنامه شماره 55661 مورخ 21/3/90 اداره کل نظارت بر ترانزیت).
ضروری است گمرکات، نظارت بر اظهار صحیح کالاهای ترانزیتی و عدم پذیرش اظهار کلی را مدنظر قرار دهند.( بخشنامه شماره 84106 مورخ 28/4/90،).
 صادرات : مسوولان گمرکات اجرایی باید با پیگیری به موقع اعلام خروج کالاهای موضوع پروانه‌های صادراتی گمرکات داخلی و درصورت عدم خروج در مهلت مقرر، اقدام لازم برابر بخشنامه‌های ابلاغی را به عمل آورند. (بخشنامه های شماره 129095 مورخ 18/2/89، شماره 74118 مورخ 22/6/89 و32208/6924/437/71/56 مورخ 13/4/90 دفتر صادرات).
مسوولان گمرکات اجرایی در تعیین دقیق ارزش کالاهای صادراتی به منظور جلوگیری از اعلام ارزش غیرواقعی نظارت کامل داشته باشند.
  دقت لازم در انجام تشریفات صادرات عین کالای وارده یا کالاهای تولید شده از محل مواد اولیه وارداتی
(اعم از ورود موقت و ورود قطعی) از سوی گمرکات به عمل آید.
واردات: دقت و نظارت بر اظهار صحیح کالاهای وارداتی برابر بند هـ ماده 2 قانون امور گمرکی و عدم پذیرش اظهار کلی و ناقص و مجمل مورد توجه جدی قرار گیرد.( بخشنامه شماره 42242/253/1/22 مورخ 2/3/90 ریاست کل).
مسوولان گمرکات اجرایی موظفند از تاریخ 1/7/1390 موضوع عدم ارايه تسهیلات اختیاری ( ضمانتنامه بانکی و ... ) در چارچوب قوانین و مقررات موجود به اشخاص متخلف و دارای سابقه سوء را مورد توجه قرار دهند. این موضوع در گمرکات اجرایی اطلاع رسانی شود. لیست متخلفان گمرکی متعاقبا از سوی دفتر آمار و فناوری اطلاعات و ارتباطات اعلام می‌شود.
جلوگیری از ترخیص کالاهای مشمول بند 12 ماده 40 قانون امورگمرکی مورد توجه قرار گیرد.
پیگیری به موقع تعهدات و تضمین های ماخوذه از بابت ورود موقت ماده 12 قانون مقررات صادرات و واردات و ماده 24 آيین‌نامه اجرایی آن و وصول به موقع حقوق دولت تاکید می شود. (بخشنامه شماره 260248 مورخ 17/11/88 ریاست کل).
نظارت و انطباق کالاهای اظهاری در زمان بارگیری و هنگام خروج از گمرکات مورد توجه قرار گرفته و نرم‌افزار ماده 14 قانون امور گمرکی در درب خروج گمرکات اجرایی نصب و راه اندازی شود ( بخشنامه شماره 28319/11/102/52 مورخ 14/2/90 معاونت حقوقی).
مسوولان گمرکات در تعیین و اعمال جرايم گمرکی (موضوع مواد 268 و 269 و ... آ.ا.ق.ا.گ) متناسب با نوع و میزان تخلف به نحوی که جنبه بازدارندگی داشته باشد را مورد توجه قرار دهند.
  پیگیری دقیق پرونده‌های متشکله قاچاق
نظارت بر تشکیل و پیگیری پرونده های مهم و کلان قاچاق از جمله رعایت مفاد بخشنامه شماره 214782 مورخ 23/9/88 دفتر حقوقی ،مورد تاکید است.
در عین حال  بررسی و رسیدگی دوره‌‌ای پرونده‌های قاچاق سنواتی به ویژه پیگیری اجرای دادنامه‌های قطعیت یافته ضروری است. (بخشنامه شماره 17290 مورخ 31/1/88 معاونت حقوقی).
اهتمام و جدیت لازم در دفاع از پرونده های مطروحه در مراجع قضایی و شعب تعزیرات حکومتی توسط کارشناسان حقوقی و درصورت لزوم در معیت کارشناس امور گمرکی صورت پذیرد.
اعمال دقیق و جدی ماده 30 قانون امور گمرکی نسبت به مرتکبین قاچاق کالا (قطعیت یافته) مدنظر قرار گیرد. (بخشنامه شماره 261257/514/35/220/51 مورخ 27/9/86 دفتر ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات).
با تشکیل کمیته‌ای در ستاد گمرک ایران (متولی معاونت حقوقی) نسبت به آسیب شناسی پرونده‌های قاچاق کالاهای مکشوفه در مبادی گمرکی اقدام و راهکارهای مناسب براي پیشگیری اتخاذ شود.
  اشراف کامل نظارتی و آماری بر عملکرد
- مسوولان گمرکات با تجزیه و تحلیل ماهانه آمار عملکرد حوزه تحت مسوولیت به ویژه در حوزه واردات، صادرات و ترانزیت، هرگونه تغییرات حادث شده را به دقت بررسی و تمهیدات و پیش بینی های لازم براي بهبود امور و پیشگیری از بروز هرگونه تخلف را اتخاذ كنند و درصورت بروز هرگونه مشکل، بدوا ضمن رسیدگی و اعمال مدیریت، در موارد لزوم مراتب را براي بررسی جامع تر و آسیب شناسی به مسوولان مافوق گزارش كنند.
- مسوولان گمرکات در جهت جلوگیری از رسوب کالاهای قاچاق در انبارهای قضايی ترتیبی اتخاذ كنند تا با بررسی ماهانه آمار پرونده های متشکله قاچاق ، کالاهای موجود در انبارها ( با لحاظ مدت زمان رسوب کالا) میزان جریمه وصولی، میزان جرايم محکومیت یافته مشخص و در جهت تسریع در رسیدگی مراتب را با طرح مشکلات در کمیسیون ها و مراجع ذی‌ربط استانی، پیگیری جدی كرده و درصورت لزوم و اهمیت موضوع براي اقدامات ویژه و خاص مراتب را به معاونت حقوقی گمرک ایران منعکس كنند.
-راه اندازی سامانه جامع قضایی در گمرکات مربوطه توسط دفتر آمار و فناوری اطلاعات و معاونت حقوقی.
- راه اندازی سامانه جامع مسافری در گمرکات مربوطه توسط دفتر آمار و فناوری اطلاعات و معاونت امور گمرکی.
- رعایت مواد 31 آیین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات و 55 آيین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی در مورد رویه مسافری.
- رعایت مفاد قانون ساماندهی مبادلات مرزی و آیین نامه اجرایی آن و مصوبات ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص نحوه ترخیص و میزان معافیت کالای ملوانان و مرزنشینان.