برای اینکه با رویکرد و نگرش وی در خصوص استاندارد بیشتر آشنا شویم، با او به
گفت وگو نشسته ایم که در پی می خوانید.
مقوله استاندارد کالاهای IT به
خصوص لپ تاپ، تبلت و ... همواره از سوی فعالان صنف مورد انتقاد قرار گرفته و با
توجه به استانداردهای جهانی این محصولات، استاندارد داخلی آن را کاری واهی و
بیهوده می پندارند، نظرتان در این خصوص چیست؟
اگر سری
به بازارهای فروش کالاهای IT بخصوص لپ تاپ و تبلت و ... بزنیم با این واقعیت روبه رو می شویم
که انواع این نوع کالاها به ظاهر مشابه برندهای معروف ولی با قیمتی بسیار نازلتر از
کالاهای اوریجینال به فروش میرسند. این کالاها همان کالاهای تقلبی هستند که با
استانداردهای جهانی مطابقت ندارند و در همه کشورها بویژه در کشورهای توسعه یافته
به طور جدی در گمرکات ورودی و در سطح بازار تحت بازرسی قرار میگیرند.
این کالاها نه تنها موجب تضییع حقوق مصرفکنندگان میشوند، بلکه موجب رقابت ناسالم و
متضرر شدن واردکنندگان و تولیدکنندگان کالاهای با کیفیت و معتبر که به طور قانونی
اقدام میکند،
میشوند. به علاوه حتی در مواردی برندهای معروف در آزمایشگاههای این مرکز مردود
شدهاند و پس از حضور نمایندگان فنی کارخانه سازنده در محل آزمایشگاه، اشکال را از
نزدیک مشاهده کرده و از وجود تجهیزات و دانش فنی در این سطح در ایران اظهار تعجب
کردهاند. اکثر تولیدکنندگان، حتی برندهای معروف، در نتیجه ماهیت خط تولید و گاهی
کم کردن هزینهها و استفاده از قطعات ارزان، دارای محصولات درجه دو و سه هستند و
در صورتی که متقاضی برای خرید آنها وجود داشته باشد، آنها را به فروش میرسانند.
چه اشکالی دارد که حتی برندهای معروف به این باور برسند که ایران محل عرضه محصولات
درجه دو و سه نیست و آنها را مرجوع خواهد کرد.
در حال حاضر کدام کالاهای رایانه ای در مرکز تحقیقات مورد آزمایش قرار می گیرند؟
امکان
انجام آزمون ایمنی، سازگاری الکترومغناطیسی و عملکرد انواع رایانه، چاپگر، اسکنر،
فتوکپی، فاکس، تلفن همراه، تلفن معمولی، دستگاه های ضبط و پخش CD و DVD و غیره در
زمینه کالاهای رایانه ای در آزمایشگاه های مرکز وجود دارد. البته این مرکز در
زمینه تجهیزات رادیویی، لیزری، پزشکی، خانگی، صوتی- تصویری، باتری و غیره نیز
امکان انجام آزمون را دارد.
با توجه به گستردگی قاچاق به خصوص در زمینه کالاهای IT، چگونه می توان بر روی محصولاتی که در بازار به فروش میرسند، نظارت و کنترل داشت؟ در مجموع مکانیزم جلوگیری از کالای بی کیفیت در
کشور چیست؟
سازمان
ملی استاندارد ایران و ادارات کل استاندارد استانها ار طریق شرکت های بازرسی و
آزمایشگاه های همکار یکی از متولیان جلوگیری از ورود و توزیع کالاهای بی کیفیت
مشمول استاندارد اجباری در کشور و جمع آوری آنها از بازار هستند. حمایت جامعه از
مبارزه با کالای بی کیفیت و غیراستاندارد توسط سازمان های مرتبط در درجه اول و
حمایت جدی از شرکت های بازرسی و آزمایشگاه های همکار و مبارزه با هرگونه سواستفاده
در این زمینه تنها یکی از راه های نظارت و کنترل است و لازم است همه سازمان های ذی ربط
با جدیت در این زمینه اقدام کنند.. همچنین مکانیزم های دیگری نیز در گذشته برای
رهگیری کالا در سطح بازار وجود داشت که به نظر می رسد می توان با انجام کمی
اصلاحات در طرح و اجرای صحیح و دقیق آن به نتایج قابل قبولی دست یافت و تجربیات
مشابه در برخی از کشورهای جهان حاکی از اجرایی بودن این طرح است.
البته
پایش و کنترل در کشور نیز بسیار ضعیف است و باید بر روی این مقوله مهم کار بیشتری
صورت گیرد. نگاهمان باید نسبت به استاندارد کالا ملی باشد و در این راستا میبایستی
بچه ها را از دوره دبستان با استاندارد آشنا کرد.
از
طرفی دیگر باید انتظارات و توقع مردم را بالا برد. زمانی که توقع و سطح مردم بالا
باشد همه به دنبال کالای با کیفیت و استاندارد می روند و به تدریج کالاهای بیکیفیت از
بازار جمع می شوند، در غیر این صورت ایران زباله دان کالاهای بیکیفیت
خواهد شد.
واردکنندگان کالا معتقدند که استاندارد هزینه زیادی به آنها تحمیل می کند، آیا
اینگونه است؟ به طور کلی یک واردکننده چه هزینه ای باید برای دریافت استاندارد و
آزمایش کالا بپردازند؟
هزینه های
آزمون ارزیابی انطباق کالاها در مبادی ورودی کشور طبق تعرفه های سازمان ملی
استاندارد ایران و براساس آزمون یک نمونه از هر تعداد محصول وارداتی محاسبه می شود.
هزینه استاندارد که توسط اداره کل استاندارد استان ها در مبادی ورودی دریافت می شود،
هشت در هزار قیمت کالاست که پس از کسر هزینه های آزمون پرداختی به آزمایشگاه های
همکار از واردکننده دریافت می شود. با توجه به این موارد اگر واردکننده ای تعداد
اندکی از هر نوع کالا را وارد کند، ممکن است پرداخت هزینه آزمون برای ایشان مقرون
به صرفه نباشد. اما قطعا واردکنندگان بزرگ و فعال در بازار چنین شرایطی را ندارند
و هزینه استاندارد در حد هشت در هزار که هزینه آزمون نیز بخش کوچکی از آن را شامل
می شود و از آن کسر می شود به هیچ وجه قابل توجه نخواهد بود و اصلا هزینه ای
ندارد.
همکاری مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک با سازمان ملی استاندارد چگونه است و
این مرکز چقدر در ورود کالاهای باکیفیت در کشور نقش داشته است؟
کمال دقت،
سلامت و بی طرفی وظایف محوله را به نیابت از آن سازمان و ادارات کل استاندارد
استان ها انجام دهد. اما توجه داشته باشید که در مکانیزم ورود کالا به کشور سازمان های
مختلفی از قبیل وزارت صنعت، وزارت بهداشت، وزارت ICT، ستاد
مبازره با قاچاق کالا و ارز و سازمان ملی استاندارد دخیل هستند و این مرکز نقش
بسیار ناچیز به عنوان یکی از دهها شرکت بازرسی و آزمایشگاه همکار برخی از این سازمان ها را
بازی میکند.
در آینده محصولات دیگری هم به سبد
کالایی استاندارد مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک اضافه می شود؟
مرکز
تحقیقات صنایع انفورماتیک به عنوان آزمایشگاه و شرکت بازرسی همکار و تایید صلاحیت
شده سازمان ملی استاندارد ایران نهایت تلاش خود را به عمل می آورد تا در محصولاتی
که به سبد کالای استاندارد اضافه می شوند بستگی به سیاست های کلان دولت، مصوبات
مجلس شورای اسلامی و سازمان ملی استاندارد و اهمیت کالا از نظر گستردگی کاربرد و ریسک
خطرات ایمنی و سلامتی آن مشکلی وجود نداشته باشد.
آیا مرکز تحقیقات صنایع انفورماتیک در زمینه ارایه خدمات پس از فروش و گارانتی
با کیفیت به مشتریان نقشی دارد و چقدر برای تدوین آییننامه خدمات پس از فروش نظر کارشناسی داده است؟
بله. مرکز تحقیقات از سوی سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان ممیزی خدمات پس از فروش است و سالهاست به همراه اعضای مجمع عالی واردات، اتحادیه کمیسیون سختافزار سازمان نظام صنفی رایانهای و بسیاری از تولیدکنندگان و
واردکنندگان خوشنام صنف بر روی آییننامه خدمات پس از فروش کار کردهایم و اینکه آقای میرمهدی اعلام میکند این آیین نامه توسط اتحادیه
تدوین شده کاملا اشتباه است. قطعا چنین کارهایی باید به صورت صنفی انجام گیرد و
دوره دستوری کار کردن گذشته است. اما متاسفانه تشکل های بخش خصوصی تعاملات خوبی
باهم ندارند و در برخی موارد تعامل با دولت بسیار راحتر از بخش خصوصی است.