فناوران- نصرالله جهانگرد دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات و رییس سازمان فناوری اطلاعات پیشتر در گفت وگو با فناوران اعلام کرده بود: همین که ما می توانیم با پیش شماره ای در داخل ایران با هم در تماس باشیم و یا دیتا به هم مبادله کنیم به این معنی است که یک شبکه ملی وجود دارد. منتها انتظار ما در سطح ملی این است که اطلاعاتی که در کشورمان مبادله می شود، تحت کنترل و مدیریت خودمان باشد که این موضوع به عنوان ضوابط امنیت شبکه مطرح می شود. نکته دیگر این که شبکه پرقدرت و توانمندی باشد که تحت عنوان شبکه باند پهن در همه دنیا وجود دارد و ما هم می خواهیم آن را در اختیار داشته باشیم. در کنار این ها یک سری مزیت ها مانند در دسترس بودن و موبیلیتی داشته باشد. این ضوابط را شورای عالی فضای مجازی نیز تصویب و ابلاغ کرده است.

وی افزوده بود: طراحی کلان به پایان رسیده و طراحی تخصصی در داخل شرکت ها مانند زیرساخت، مخابرات و اپراتورهای موبایل در حال انجام است که ما هم خیلی در این موارد حضور نداریم و وقت نمی گذاریم. در چند استان نیز عرضه خدمات آغاز شده و به طور قطع اکنون کلیه مبادلات دیتا که مبدا و مقصد آن داخل ایران است، فقط در فضای مدیریت شده کشورمان عبور کرده و هیچ نوع مراوده ای با فضای بیرون ایران ندارد.

جهانگرد گفته بود: همین حالا هم دسترسی به شبکه ملی اطلاعات وجود دارد و در طول سال های آینده دسترسی به این شبکه به مرور زمان تکمیل خواهد شد.

در پی این اظهارات عباس آسوشه معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی و دبیر کمیته تخصصی فناوری کارگروه برنامه ششم توسعه فضای مجازی مرکز ملی فضای مجازی در جلسه این کمیته با نهادها و سازمان های ترجیح داد در این جلسه به پاسخگویی به جهانگرد بپردازد.

وی گفت: بسیاری بر این باورند که شبکه ملی اطلاعات در کشور وجود دارد اما طبق الزامات تصویبی در شورای  عالی فضای مجازی با آن چیزی که شبکه ملی اطلاعات می نامیم خیلی فاصله داریم.

وی افزو: بر اساس سیاست های توسعه ابلاغی از طرف مقام معظم رهبری شبکه ملی اطلاعات باید ایجاد شود و توسعه آن مورد تاکید قرار گرفته است که با توجه به آن باید در برنامه ششم حداقل به 50 درصد ترافیک داخلی نسبت به ترافیک خارجی دست یابیم. آسوشه با پیشنهاد الزامات فناوری فضای مجازی در حوزه های شبکه ملی اطلاعات، نقشه راه توسعه فناوری فضای مجازی و تجاری سازی در این حوزه گفت: تحقق توسعه اقتصادی مبتنی بر توسعه فضای مجازی در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی و کسب جایگاه برتر منطقه، نظارت کلان بر ایجاد و توسعه شبکه ملی اطلاعات، افزایش دسترسی پهن باند ثابت و متحرک با تعرفه رقابتی، توسعه شبکه های تحویل محتوای داخلی، بهبود مسیریابی ترافیکی و تبدیل ایران به هاب منطقه و گسترش کاربرد عملیاتی فناوری های نوین از جمله محورهای پیشنهادی در برنامه ششم توسعه کشور خواهد بود.

وی افزود: حوزه های ارایه خدمات محتوایی و کسب جایگاه برتر، استقرار نظام پایش و ارزیابی روندهای فناوری و فرصت ها و تهدیدهای فضای مجازی، توسعه بومی سازی فناوری های فضای مجازی و تعیین الزامات واستانداردهای توسعه فناوری فضای مجازی از دیگر مواردی است که باید در احکام برنامه ششم توسعه مورد نظر قرار گیرد.

12 بهمن ماه 1393 در جلسه پانزدهم شورای عالی فضای مجازی، درخصوص تعریف و الزامات حاکم بر تحقق شبکه ملی اطلاعات تصمیم گیری شد. بر این اساس، 6 بند به عنوان این الزامات مصوب شد:

1. شبکه ای متشکل از زیرساخت های ارتباطی با مدیریت مستقل کاملا داخلی.

۲. شبکه ای کاملا مستقل و حفاظت شده نسبت به دیگر شبکه ها (از جمله اینترنت) با امکان تعامل مدیریت شده با آنها.

۳. شبکه ای با امکان عرضه انواع محتوا و خدمات ارتباطی سراسری برای آحاد مردم با تضمین کیفیت از جمله قابلیت تحرک.

۴. شبکه ای با قابلیت عرضه انواع خدمات امن اعم از رمزنگاری و امضای دیجیتالی به کلیه کاربران.

۵. شبکه ای با قابلیت برقراری ارتباطات امن و پایدار میان دستگاه ها و مراکز حیاتی کشور.

۶. شبکه ای پرظرفیت، پهن باند و با تعرفه رقابتی شامل مراکز داده و میزبانی داخلی.

در حالی معاون فناوری مرکز ملی فضای مجازی می گوید با این الزامات فاصله بسیاری وجود دارد، که سخنان دبیر شورای عالی فناوری اطلاعات برخلاف این موضوع است.

برای نمونه جهانگرد در مورد بند یک، دو و شش این الزامات به فناوران گفته بود: طراحی کلان به پایان رسیده و طراحی تخصصی در داخل شرکت ها مانند زیرساخت، مخابرات و اپراتورهای موبایل در حال انجام است که ما هم خیلی در این موارد حضور نداریم و وقت نمی گذاریم. در چند استان نیز عرضه خدمات آغاز شده و به طور قطع اکنون کلیه مبادلات دیتا که مبدا و مقصد آن داخل ایران است، فقط در فضای مدیریت شده کشورمان عبور کرده و هیچ نوع مراوده ای با فضای بیرون ایران ندارد.

همچنین هم اکنون خدمات امضای دیجیتال ارایه می شود ولی کاربری چندانی جز در بحث مالیات ها هنوز برای آن تعریف نشده و به همین دلیل گسترده نیست.

همچنین آسوشه گفته است که در برنامه ششم توسعه باید حداقل به 50 درصد ترافیک داخلی نسبت به ترافیک خارجی دست یابیم. این درحالی است که براساس ادعای رییس سازمان فناوری اطلاعات اکنون این میزان به 40 درصد رسیده و به نظر نمی رسد فاصله چندانی تا برنامه ششمی که هنوز شروع نشده وجود داشته باشد. از سوی دیگر با نصب یک نسخه کپی از آدرس های جهان را تحت عنوان DNS Server، امکان مدیریت کل مراودات مبدا و مقصد فراهم شده و حتی اکنون در صورتی که اینترنت بین المللی قطع شود، خللی در اینترنت ایران روی نمی دهد. بنابراین یا اخبار و آماری که شورای عالی فناوری اطلاعات اعلام کرده مورد قبول معاون مرکز ملی فضای مجازی و همکارانش نیست و یا منظور آسوشه از الزامات، نکات دیگری است که خوب است در آینده آن را اعلام کند.