امسال ظاهرا تب خرید آیفون بیش از گذشته است و مردم از ۵ روز پیش صف های طولانی تشکیل داده اند تا نام خود را به عنوان نخستین کاربران آیفون ۷ ثبت کنند.

اما وقتی آمارها را کنار هم قرار می دهیم این جو تبلیغاتی اندکی غیرقابل باور می شود.

برای مثال یکی از سیاست های اپل پرهیز از ارایه اطلاعات رسمی و پنهان شدن پشت شایعات که برخی آنها را کاملا سازماندهی شده می دانند. همه این مسایل را که کنار هم بگذاریم این موضوع تقویت می شود که داستان در صف خوابیدن برای خرید برخی محصولات اپل بیشتر یک سناریوی تبلیغاتی است تا یک صف خرید واقعی!

حالا این اطلاعات را کنار هم می گذاریم و موضوع را دقیق تر بررسی می کنیم.

نخست اینکه امسال آیفون با وجود اینکه به شماره ۷ رسید اما با ارتقا قابل توجهی همراه نبود. ظاهر گوشی غیر از کلید هوم تغییری نداشته و شاید تنها تغییر ساختاری این گوشی نسبت به نسل قبل ارتقا دوربین و پردازنده یا ضدآب بودن آن باشد که این موارد نیز بر خلاف یکه تازی اپل، کپی دیرهنگامی از رقبا بود.

بنابراین کمتر کارشناس و منتقدی در حوزه موبایل به تمجید این محصول اپل پرداخت.

دوم اینکه به جهت همین تغییرات اندک بود که همزمان با عرضه آیفون ۷ به سرعت گزارش های منفی از کاهش ارزش سهام اپل مخابره شد. باید توجه داشت که بورس بازان خیلی تحت تاثیر هیجانات تبلیغاتی و ژورنالیستی قرار نگرفته و بر اساس واقعیات بازار واکنش نشان می دهند. 

سوم اینکه پیش بینی ها حکایت از کاهش چشمگیر فروش این گوشی نسبت به سایر گوشی های اپل داشت. در همین راستا حتی خبری منتشر شد که اپل میزان دقیق فروش آیفون را اعلام نمی کند. بنابراین به نظر می رسید که اپل هم روی فروش این گوشی حساب ویژه ای باز نکرده بود. اما بلافاصله دو اپراتور بزرگ آمریکا مدعی شدند پیش فروش آیفون ۷ به مراتب بهتر از نسخه قبلی بوده است. 

حتی ارزش سهام اپل هم به یک باره رشد فوق العاده ای داشت و به بالاترین میزان خود در طول ۹ ماه گذشته رسید. این در حالی بود که در بازار مستنداتی از این دست وجود نداشت. البته باید به این نکته توجه داشت که معمولا اپراتورها به منظور باندلینگ گوشی ها خریدهای سنگینی می کنند و آیفون اپل هم یکی از این خریدها به شمار می رود. بنابراین اپراتورها مجبورند در این زمینه تبلیغات کنند تا بتوانند کالای خریداری شده را خوب به فروش برسانند. بنابراین این اپراتورها ذی نفعان محصولات اپل هستند که نمی توان انتظاری غیر از اینکه تبلیغات کنند و میزان پیش فروششان را نجومی اعلام کنند، داشت.

به قول یک مثل ایرانی، هیچ فروشنده ای نمی گوید ماست من ترش است!

اما از نظر فعالان بازار اظهارات تولیدکننده و فروشنده یک محصول آن هم بدون ارایه آمار و مستندات قابل ارزیابی از سوی منابع مستقل، ملاک خوش فروشی محصولی محسوب نمی شود.

حالا یک هفته پس از رونمایی رسمی از آیفون، فروش آن رسما از دیروز شروع شده و خریداران از ۵ روز پیش جلوی فروشگاه های اپل در آمریکا و آلمان و سایرکشورها صف کشیده اند.

شاید این موضوع هم جزیی از سیاست های پیچیده اپل باشد که توانسته سال ها با وجود انحصارطلبی رکوردهای عجیبی برای خود به ثبت برساند.

با این حال وضعیت فروش آیفون در کشورهای دیگر از جمله ایران نیز اگرچه خبرساز شد اما با ابهاماتی مواجه است.

مثل هر سال احتمالا امروز شاهد عرضه آیفون در بازار کشورمان هستیم. چرا که هر سال دقیقا همزمان با عرضه آيفون در سایر کشورها، این گوشی به بازار کشورمان هم می رسید، اگرچه محدود و با قیمت نجومی!

البته مشخص نیست که با وجود نمایندگان جدید و رسمی فروش قیمت این گوشی امسال به چه شکلی باشد.

با وجود اینکه اپل اعلام کرده که هیچ نمایندگی فروشی در ایران ندارد، اما سازمان حمایت از مصرف کننده پیشتر ۹ شرکت را به عنوان نماینده فروش آیفون معرفی کرد و ظاهرا در آستانه عرضه آیفون 7، تعداد این نمایندگی ها را به ۱۸ نماینده رسانده است.

مدیرکل خدمات سازمان حمایت با بیان اینکه ماهانه ۱۰۰هزار گوشی آیفون قاچاق در کشور خرید و فروش می شود، گفت: این سازمان صلاحیت ۱۸ شرکت برای واردات رسمی تلفن همراه آیفون را تأیید کرده است.

سیدجواد احمدی در خصوص واردات گوشی آمریکایی آیفون به کشور گفت: براساس برآوردهای انجام شده ماهانه حدود 100 هزار گوشی آیفون به طور رسمی در کشور خریداری می شود اما حتی یک عدد از آنها به طور رسمی و با پرداخت عوارض گمرکی وارد کشور نشده است.وی افزود: این گوشی که به صورت قاچاق به کشور می آید ثبت سفارشی برای آنها انجام نمی شود اما براساس تقاضای موجود در بازار به صورت غیرقانونی وارد شده و به فروش می رسد که دولت به دنبال ساماندهی عرضه این محصولات است.

مدیرکل خدمات سازمان حمایت از مصرف کننده ادامه داد: از آنجا که امکان واردات رسمی این گوشی برای کشور ما وجود ندارد اما تقاضای زیادی برای مصرف آن وجود دارد تصمیم بر واردات قانونی این محصول همراه با خدمات پس از فروش اما بدون وجود نمایندگی رسمی در کشور گرفته شد.

احمدی تصریح کرد: تا به امروز 18 شرکت از طرف سازمان حمایت به مرکز امور اصناف و بازرگانان وزارت صنعت، معدن و تجارت معرفی شده اند که بعد از تأیید نهایی اسامی آنها به سازمان توسعه تجارت برای اجازه ثبت سفارش داده می شود.

این گوشی تلفن همراه آمریکایی در حجم بالایی در کشور مورد استفاده قرار می گیرد اما وضعیت اجازه واردات آن به عنوان کالای مصرفی آمریکایی به کشور مشخص نیست. براساس دستورالعمل وزارت صنعت ورود هرگونه کالای مصرفی آمریکایی به کشور ممنوع است و شواهد موجود نشان می دهد که این کالا براساس ضوابط واردات کالاهای مصرفی بادوام که شامل خدمات پس از فروش می شوند به کشور به طور رسمی وارد خواهد شد.