بررسی نیم میلیون توییت نشان داد

جمعه ها غم داره بیداد می کنه

آخرین نمونه از بررسی هایی که روی رفتارهای آنلاین صورت گرفته از یک فضای نمونه ای نیم میلیونی در توییت ها نتایج جالبی درباره رفتارهای اجتماعی و بروز و افول هیجانات عمومی در طول زمان و در سطح جهان به دست داده است. جزییات اطلاعات به دست آمده در نوع خود گویای موارد جالبی هستند: احساسات مثبت در ساعات اول صبح بسیار زیاد به چشم می خورند، طی ساعات کار عمیق تر می شوند و در پایان روز نیز بروز می یابند، اما احساسات منفی که در طول هفته کاری به طور پراکنده دیده می شوند هر جمعه عصر به صورت متمرکز و در تعداد بالا مشاهده شده و البته تعمیم نتایج آماری این بررسی به شکل شگفت آوری برای تمام موارد دشوار است.

ترجمه: محمدرضا احمدی‌نیا

منبع: Wired

اسکات گولدر، جامعه‌شناس از دانشگاه کورنل که در این بررسی آماری از توییت‌ها شرکت داشته و این گزارش را در 29 سپتامبر در مجله ساینس منتشر کرده است یادآوری می‌کند که: به ‌طور کلی پیمایش‌های آماری آزمایشگاهی داده‌های دقیق و قابل اتکایی برای بررسی قاطع یک پدیده نیستند و هر بررسی بسته به زاویه دیدی که داده‌ها را بررسی و یا وقایع را رصد می‌کند ممکن‌است نتایج متفاوتی داشته باشد. پژوهش‌های بسیاری که بر روی نتایج به‌دست آمده از بررسی‌های آماری «حال و حوصله» -یا به زبان تخصصی‌تر احساسات مثبت و احساسات منفی- انجام شده نشان می‌دهد از آنجا که جمع‌آوری اغلب این اطلاعات به ‌صورت خود اظهاری است بیشتر داده‌ها اگر نگوییم گمراه‌کننده حداقل باید گفت ناهمخوان هستند. از سوی دیگر فضای نمونه‌ای اغلب این تحقیقات متمایل به استفاده از دانشجویان در حال ‌تحصیل در کالج‌های غربی است که مشت خوبی برای خروار بشریت به‌حساب نمی‌آیند!
البته کلا کاربران توییتر هم تعداد و ساخت مناسبی برای تحقیقات جامعه‌شناسی و تعمیم نتایج برای کل بشریت ندارند اما به‌طور خاص در این مورد چندین نقطه ضعف وجود داشته است؛ یکی اینکه نرم‌افزار بر اساس یک مقدار ثابتی اعداد را گرد می‌کند که وابسته به جامعه نمونه و جامعه هدف است و دیگر اینکه کامپیوتری برگزار شدن این گونه تحقیقات برای پرسش‌شوندگان جذابیت دارد.
البته در عین‌حال اسکات گولدر می‌گوید:« امروزه توییتر، فیس‌بوک و رفتارهای تجاری و مالی در آمازون و ebay، حجم بالایی از داده‌های جامعه‌شناختی را هر روز ایجاد می‌کنند که دسترسی به آنها برای هر جامعه‌شناسی یک امکان هیجان‌انگیز و جالب است.»
با استفاده از جست‌وجو‌گرهای کلامی و کلمه‌شمارها که نرم‌افزارهای بررسی متن هستند اسکات گولدر و همکارش مایکل مکی توانستند 509 میلیون توییت را که طی دوسال توسط 4/2 میلیون نفر در 84 کشور مختلف ارسال شده بود به‌لحاظ کمیت و برخی آیتم‌های احساسی مورد بررسی قرار دهند. اما پیش از اینکه این ‌دو محقق اقدام به این بررسی بزرگ احساسات آنلاین! کنند یک پروژه تحقیقاتی دیگر را نیز با همکاری هم درباره الگوهای رفتاری به پایان رسانده بودند که نتیجه آن یک وب‌سایت بود با آدرس www.timeu.se که در آن افراد می‌توانند ببینند که یک کلمه خاص در طول هفته یا یک روز چند بار و در چه فواصل زمانی به‌کار می‌رود. خود گولدر با بیان اینکه بر اساس داده‌های تحقیقاتی "بیکن" طرفداران بیشتری نسبت به "سوسیس" دارد عنوان کرده که این داده‌ها تنها از افرادی که دسترسی به اینترنت دارند و باز هم فقط از آن دسته از اینترنتی‌هایی که برای درج علاقه‌مندی‌های‌شان به سایت تحقیق سر زده‌اند به دست آمده و خیلی قابل استناد برای جامعه نیست. همکار او نیز برای تایید این نظر مثال دیگری می‌آورد، با توجه به داده‌های به‌دست آمده از سایت «ساعت خوشی» شنبه‌شب‌ها بهترین زمان هفته برای تفریح گزارش شده و پرطرفدارترین تفریح نیز مبارزه و زدوخورد گزارش شده است!
اما نتیجه بررسی احساسات مثبت و منفی درباره بالا بودن حس مثبت در ابتدای روز و پایین آمدن آن در طول روز و باز افزایش این حس در پایان‌هفته‌ها در سراسر جهان تقریبا ثابت باقی‌ماند که نکته قابل تاملی است.
این نکته تقریبا قطعی است که حال و هوای (مود) احساسی افراد به مقدار زیادی تابع شبانه‌روز و مقدار خواب‌شان است اما به‌خصوص در مورد احساسات مثبت در هر تحقیق زوایای مختلفی از المان‌های موثر در احساسات مثبت مورد بررسی و توجه قرار می‌گیرند: مانند یکنواختی فعالیت‌های روزانه و مقدار کار و تفریح روزمره و غیره که بیشتر عامل‌های زمانی هستند و اغلب آنها در این تحقیق تحت پوشش قرار گرفته‌اند. برانت هسلر روان‌شناس از دانشگاه پیستبورگ معتقد است که نتایج این تحقیق از جنبه گستردگی افراد آن در نقاط مختلف دنیا و الگوی تقریبا مشابه احساسات مثبت بسیار شگفت‌انگیز و مهم است چرا که احساسات مثبت پایه هرگونه فعالیت مفید و مهم انسان‌ها هستند.
به‌هرحال چه این نتایج قابل تعمیم به جامعه باشند چه زمان بیشتری برای این تعمیم لازم باشد باید بگوییم که توییتر اگر تا دیروز به‌عنوان نعمتی برای کشورهای با فضای بسته اخبار و از طرفی کابوسی برای روزنامه‌نگاری حرفه‌ای محسوب می‌شد امروز شاید به سمت داده‌نگاری جامعه‌شناسی حرکت کرده و جامعه‌شناسان نگران‌های آینده شغلی بعدی هستند که این پدیده را رقیب خود می‌دانند! این تحقیقات یک‌بار دیگر یادآوری کرد که فلسفه و قضاوت در عصر حاضر تا چه اندازه دشوارتر از گذشته شده و تصمیم‌گیری در مورد توییتر و امثال آن که مقوله‌های تخصصی جامعه بشری را همه‌گیر می‌کنند بسیار پیچیده است.